Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler, İngiltere ile ticaret anlaşmasını oybirliği ile onayladı. Böylece taraflar 1 Ocak 2021’den itibaren İngiltere AB içindeymiş gibi gümrük vergisi ve kota olmadan ticaretlerini sürdürebilecek.

İngiltere, Galler, Kuzey İrlanda ve İskoçya'dan oluşan Birleşik Krallık'ta, Haziran 2016 yılında yapılan referandumda yüzde 48’e karşı yüzde 52 ile AB’den ayrılış yani Brexit kararı alınmıştı.

Bahsetmek istediğim Birleşik Krallık’ın AB ile ticaret anlaşması değil… Konu Türkiye ile İngiltere’nin ticareti… Asıl soru… Bundan sonra AB ile yeni ticaret anlaşması yapan İngiltere ile Gümrük Birliği içerisinde olan Türkiye nasıl ticaret yapacak?

***

Bilindiği üzere AB’de Gümrük Birliği’ne tâbi ülkeler birbirleriyle “serbest ticaret anlaşması” (STA) yapamıyor. İngiltere de AB içindeyken Gümrük Birliği’ne dahildi ve Türkiye ile “serbest ticaret anlaşması” yapması mümkün değildi.

Birleşik Krallık’ın Brexit gereğince AB’den ayrılması Gümrük Birliği’nden de çıkması anlamına geliyordu. İşte İngiltere, AB ile yeni bir ticaret anlaşması yaparak Gümrük Birliği ile ilgili kazanılmış haklarını korudu.

Ancak gelişmenin bize yarayan tarafı da vardı… Birleşik Krallık’ın Gümrük Birliği’nden ayrılışı Türkiye’mize İngiltere ile “serbest ticaret anlaşması” (STA) imkânını doğurdu. Dün bu anlaşma gerçekleşti ve Türkiye’miz Gümrük Birliği ile elde ettiği İngiltere ile arasındaki dış ticaret haklarını korurken ileride olabilecek yeni bir ticaret sözleşmesine de zemin hazırladı.  

***

Konuyu İngiltere Ticaret Bakanı Liz Truss çok daha güzel ifade ediyor…

Bakan Truss, dün yapılan serbest ticaret anlaşmasıyla (STA) Türkiye ile İngiltere’nin mevcut ticaret şartlarında devam kararı aldığını, ticari anlaşmanın İngiltere’de otomotiv, imalat ve çelik sanayiinde binlerce istihdama güvence getirmesi hasebiyle fevkalade önemli olduğunu vurguladı ve ileride ticaret hacminin daha da arttırılmasına kapı açtığını söyledi.  

Bana sorarsanız, gelecekte birçok ülkeye örnek olacak iki ülke arasındaki serbest ticaret anlaşmasına (STA) derinlik ve genişlik kazandıran, yüksek mesaj yüklü İngiliz Bakan’ın sözleri oldu.

İngiltere Ticaret Bakanı Truss’un cümlesi aynen şöyle:

“Türkiye ile daha ihtiraslı, agresif ve iki ülkeye özgü bir ticaret anlaşmasını yakın gelecekte imzalamak için çalışıyoruz...”

Var mı bunun ötesi!..

***

Evet, ticaret hacmi 25 milyar dolara yaklaşan Türkiye ile İngiltere arasında yapılan STA, büyüklük açısından Japonya, Kanada, İsviçre ve Norveç'in ardından 5’inci sırada.

İngiltere’nin AB’den sonra Türkiye’miz ile masaya oturması da büyük önemi hâiz.

Birleşik Krallık, Türkiye’miz ile uluslararası alanda en çok ihracat yaptığı ikinci, en çok ithalat yaptığı dokuzuncu ülke. İngiltere, AB’den çıkış için verilen bir yıllık geçiş sürecinin sona ereceği 1 Ocak'tan önce 62 ülkeyle ticaret anlaşması yapmıştı.

Ülkemiz İngiltere’ye altın, otomobil sanayi ürünleri, eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar, izole edilmiş teller, kablolar ve diğer elektrik iletkenler, monitörler, projektörler, televizyon alıcı cihazları ihraç ediyor. İngiltere’den ise kara taşıtları için motorlar, diğer döküntü ve hurdalar, altın, helikopter ve tıbbi farmasötik ürünler alıyoruz.

***

Birleşik Krallık ile imzaladığımız serbest ticaret anlaşması (STA), Gümrük Birliği’nden sonraki en ciddi ticari hamlemiz. Zirâ bundan böyle İngiltere ile Türkiye arasında kazan-kazan çerçevesinde yeni bir döneme adım atıyoruz.

Türkiye – Birleşik Krallık serbest ticaret anlaşmasının, AB Gümrük Birliği ile sağlanan muafiyetlerin devamını sağlaması öncelikle iki ülke arasında ekonomik ivmeyi hareketlendirecek.

 Nitekim iki ülkenin karşılıklı yatırımları her geçen gün artıyor.

2002-2019 yılları arasında, Birleşik Krallık’taki Türk yatırımları 2 milyar 969 milyon dolar bulurken, aynı dönemde Birleşik Krallık’ın Türkiye’deki yatırımları 11 milyar 120 milyon dolara yükselmiş durumda.

STA ile birlikte karşılıklı yatırımların daha fazla artacağı tahminleri yüksek. Özellikle Türk piyasalarını güçlendirecek finans alanında ülkemize önemli yatırımların geleceği öngörüsü yapılıyor.

Tabii ki anlaşmadan sadece Türkiye ve bölgesi istifade etmeyecek. YASED Başkanı’mız Ayşem Sargın’ın ifadesiyle İngiltere ile imzalanan STA, kısa vadede değişen küresel tedarik zincirlerine entegrasyonu getirecek.

Hayırlı olsun!