AB gece yatmamış, ithal ettiği sıcak haddelenmiş Türk çelik ürünlerine 4,8 – 7,6 arasında geçici anti damping vergisini sitesine koymuş.

Temeli “kömür ve çelik birliği”ne dayanan AB, Erdemir, İsdemir, Çolakoğlu ve Habaş’ın aralarında bulunduğu çelik iradeli çelikçilerimizin küresel başarılarını hazmedememiş olacak ki, kotanın üzerine bir de anti damping kararını alelacele alıvermiş.

***

Çelikte kâr marjları düşük. AB’nin son adımı kârı alıp götürüyor. Nihai sonucun Mart’ta çıkmasıyla durum netleşecek ama karar bugünden itibaren 6 ay geçerli olacak.

AB’nin anti damping kararı hukuki mi, elbette değil. Zirâ ülkemizin Avrupa Kömür Çelik Topluluğu anlaşmasından doğan hakları resmen gasp ediliyor. AB böyle bir engellemeye cüret edebiliyorsa, bu cüreti onlara pahalıya ödetmek gerekmez mi?

Burada Gümrük Birliği’nin revize edilmesi konusunda bize görevler düşüyor. İngiltere acısıyla Türkiye’nin Avrupa’ya ihracatını giderek zorlaştıran AB’yi, elimizde imkân varken Gümrük Birliği ile sıkıştırmalıyız.

***

Malûmunuz Avrupa Birliği ülkeleri bizden ithal ettiği çelik ürünlerine 6 aylık periyotlarla kota da uyguluyor. Bir de telafi edici vergi (TEV) ayrıca işin cabası.

TEV, üçüncü ülke menşeli bir eşyanın Dahilde İşleme Rejimi (DİR) kapsamında ithal edildikten sonra üretim sürecini müteakip ihraç ürünü olarak ATR Dolaşım Belgesi eşliğinde AB üyesi ülkelere, menşe ispat belgeleri eşliğinde AB üyesi ülkelere, Serbest Ticaret Anlaşması imzaladığımız ülkelere, Pan-Avrupa Menşe Kümülasyonuna veya Pan-Avrupa-Akdeniz Menşe Kümülasyonuna taraf olan ülkelere ihraç edilmesi halinde, ithal edilen eşya ile ilgili ihracat sırasında beyan usulüne tabi olarak ödenen bir vergi.

İşte İngiltere ile imzaladığımız serbest ticaret anlaşması (STA) gümrük tarifesini artırmayacağı için çok önemlidir.

***

İhracatın daha fazla artmasını istiyorsak, ihracat üzerindeki vergi veya benzeri baskıların gözden geçirilmesi ve hafifletilmesi zamanının geldiğini düşünüyorum.

Geçen Aralık’ta 17,8 milyar dolarla Cumhuriyet tarihinin aylık en yüksek ihracatına ulaşıldı belki ama dış ticaret açığının, aynı ayda aylık 4,57 milyar dolara, yıllık 49,5 milyar dolara yükseldiğini ve cari açığa ciddi baskı yaptığını unutmamak lâzım.

Dolayısıyla bir taraftan ithal ikameye ağırlık verirken öte taraftan ithalatı azaltacak uygulamaların yanında ihracatı engelleyici unsurları ortadan kaldıran politikalara yönelmek gerekiyor.

Ticaret Bakanlığı’nın son Dış Ticaret Beklenti Anketi’nde görünen ihracatın 2021 yılı ilk çeyreğinde artacağını göstermesi aslında bir bakıma ihracatın önünü daha fazla açacak uygulamaların gündeme getirilmesi gereği mesajını veriyor.

***

2020’nin son çeyreğinde Dış Ticaret Beklenti Anketi endeksinin bu yılın ilk çeyreğinde 6,5 puan artışla 108,4’ten 114,9’a yükselmesi ve geçen yılın aynı dönemine göre 1 puan artması azımsanacak bir gelişme değil.

İhracat sipariş beklentimiz, kayıtlı ihracat sipariş düzeyimiz ve sipariş birim fiyatımız küresel salgın döneminde artış kanalına girmişse bu pozitif gelişme her ülkeye nasip olmaz, diyorum.

Tabii dış ticarette ithalata dikkat edilmeli.

Bakanlığın açıkladığı “genel ticaret sistemi” kapsamında kamuoyuna duyurduğu Aralık dış ticaret verileri ikazlarını yine tazeledi…

***

Şöyle ki: Aylık bazda ihracat bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 15,97 artarak 17,8 milyar dolara yükselmiş ama ithalat da hatırı sayılır yere gelmiş…

Yılın son ayında ithalatımız yüzde 11,75 artışla 22,41 milyar dolar olmuş. 2020’de yıllık ihracat 2019 yılındaki 171 milyar dolarlık rakamdan aşağı düşerek 169,5 milyar dolara inmiş. İthalat ise yüzde 4,3 artışla 219,4 milyar dolara çıkmış.

Ticaret Bakanlığı’nın bu yılın ilk çeyreğine yönelik ithalat beklentisi, geçen yılın son çeyreğine göre 6,9 puan artışla 112,8’e işaret ediyor. İthalat beklentisi, ithalat birim fiyatı beklentisi ve ithalat sipariş düzeyi yükseliş yönünde görünüyor.

Dolayısıyla dış ticarette kota, anti damping, vergi ve diğer olumsuzlukları kaldırma ve hafifletme zamanı!