Peki, kriz dönemlerinde tüketiciler nasıl davranıyor? Hangi perakendeciler ayakta kalıyor, hangileri zorlanıyor?

Tüketiciler krizde ne yapıyor?

Kriz dönemlerinde tüketicilerin alışveriş alışkanlıkları belirgin şekilde değişiyor. Öncelikler zorunlu ihtiyaçlara yönelirken, harcamalar daha kontrollü hale geliyor. Bu dönemde:

● Fiyat odaklı alışveriş artıyor. Daha önce belirli bir markaya sadık kalan tüketiciler, en uygun fiyatlı alternatifleri tercih etmeye başlıyor.

● Lüks harcamalar erteleniyor. Yeni bir telefon veya pahalı bir kıyafet almak yerine eldeki ürünleri kullanmaya devam etme eğilimi güçleniyor.

● İndirim ve kampanyalar daha fazla takip ediliyor. Sadakat programları, ikinci el pazarları ve outlet mağazalar kriz dönemlerinde daha cazip hale geliyor.

● Online alışveriş yükselişe geçiyor. Fiyat karşılaştırma kolaylığı ve geniş ürün yelpazesi nedeniyle e-ticaret, fiziksel mağazalara kıyasla daha avantajlı hale geliyor.

Krizde kazanan perakendeciler

Bazı perakendeciler kriz dönemlerinde talepte artış yaşarken, bazıları büyük kayıplar veriyor. İşte kriz döneminde öne çıkan kazananlar:

1. İndirim Marketleri

BİM, A101 ve ŞOK gibi market zincirleri, ekonomik dalgalanmalardan en az etkilenen perakendeciler arasında yer alıyor. Özel markalı (private label) ürünlere olan talep artarken, tüketiciler daha ekonomik alternatiflere yöneliyor.

2. Online Alışveriş Platformları

Trendyol, Hepsiburada ve Amazon gibi platformlar, kriz dönemlerinde tüketicilere geniş fiyat seçenekleri ve kolay karşılaştırma imkanı sunarak öne çıkıyor. E-ticaretin kriz dönemlerinde güçlenmesi, fiziksel mağazalara olan talebi düşürüyor.

3. İkinci El ve Outlet Mağazaları

İkinci el pazarı, tüketicilerin bütçelerini daha verimli yönetmek istemesi nedeniyle kriz dönemlerinde büyüyor. Letgo ve Dolap gibi platformlar, fiyat avantajı sundukları için daha fazla kullanıcı çekiyor. Aynı şekilde, markaların outlet mağazaları da kriz dönemlerinde ilgi görüyor.

4. Temel İhtiyaç Ürünleri Satan Perakendeciler

Gıda, hijyen ve kişisel bakım ürünleri satan perakendeciler kriz dönemlerinde en az zarar gören kesimler arasında yer alıyor. Zincir eczaneler ve sağlık marketleri, bağışıklık destekleyici ürünler ve hijyen ürünlerine olan talebin artmasıyla bu süreçten güçlenerek çıkıyor.

Krizde zorlanan perakendeciler

Bazı sektörler ise krizden en çok zarar görenler arasında yer alıyor. İşte en büyük kaybedenler:

1. Lüks Perakendeciler

Lüks moda markaları, premium saat ve takı sektörü, ekonomik daralmadan en fazla etkilenen alanlar arasında. Tüketiciler, yüksek fiyatlı ürünlere olan harcamalarını erteliyor veya daha uygun fiyatlı alternatiflere yöneliyor.

2. Fiziksel Mağazalar ve AVM’ler

Online alışverişin yükselişi, fiziksel mağazalara olan ilgiyi azaltıyor. Yüksek kira maliyetleriyle mücadele eden markalar, kriz dönemlerinde müşteri trafiğinin düşmesi nedeniyle finansal zorluklarla karşı karşıya kalıyor.

3. Elektronik ve Beyaz Eşya Perakendecileri

Tüketicilerin büyük ölçekli harcamalarını ertelemesi, beyaz eşya ve elektronik perakendecilerini olumsuz etkiliyor. Yeni bir televizyon, bilgisayar veya beyaz eşya almak yerine mevcut ürünleri daha uzun süre kullanma eğilimi artıyor.

Perakendeciler krizi nasıl aşabilir?

● Fiyat Odaklı Stratejiler: Tüketicilerin artan fiyat hassasiyetine yanıt olarak uygun fiyatlı ürün seçenekleri sunulmalı.

● Dijital Kanallara Yatırım: Online alışverişe yönelik yatırımlar artırılarak tüketicilere daha geniş bir alışveriş deneyimi sunulmalı.

● Sadakat Programları: Kriz döneminde tüketicinin markalar arası sadakati azalırken, müşteri bağlılığını artırmak için kişiselleştirilmiş kampanyalar düzenlenmeli.

● Hızlı ve Uygun Fiyatlı Teslimat: E-ticaretin yükselmesiyle birlikte hızlı teslimat seçenekleri ve uygun kargo ücretleri sunan markalar avantaj sağlayacaktır.

Sonuç: Krizden güçlenerek çıkmak mümkün mü?

Krizler, değişime uyum sağlayamayan markalar için zorlu bir süreç olsa da, tüketici eğilimlerini doğru okuyan ve stratejilerini buna göre şekillendiren markalar için bir fırsata dönüşebilir. Fiyat avantajı sunan, dijitalleşmeyi benimseyen ve müşteri odaklı stratejiler geliştiren perakendeciler bu süreçten güçlenerek çıkabilir.

Önemli olan, krizleri yalnızca bir tehdit olarak görmek yerine, tüketici davranışlarını anlamaya ve yeni beklentilere hızlı yanıt vermeye odaklanmak.