Hakan DİKMEN

Bir haftanın daha sonuna geldik. Geçtiğimiz hafta Merkez Bankasının faiz indirimi ile beklenen bir gündemi yaşadık. TCMB, politika faizi olan bir hafta vadeli repo ihale faiz oranını 250 baz puanlık indirimle %43’ten %40,5 olarak belirledi.  Aslında, bir miktar daha inebilirdi ama yaşanan bazı olaylar neticesinde banka biraz bekleme kararı aldı galiba. Gecelik borç verme faizini %46’dan %43,5’e, gecelik borçlanma faizini de %41,5’ten %39’a indirdi. Yani geçtiğimiz hafta kısaca Küresel piyasalarda ABD enflasyon verileri ve Fed kararına ilişkin yorumları, Avrupa’da Merkez Bankası faiz kararı, yurt içi piyasalarda ise Orta Vadeli Progam, TCMB'nin faiz kararına ilişkin yorumlar ve Merkez'in faiz kararı önemli gelişmeleri konuştuk. Unutmadan şunu da ekleyelim. 

Yılın üçüncü çeyreğine bir miktar ivme kaybı yaşayarak giren Temmuz ayına ilişkin sanayi üretimi ve perakende satış verileri yurt içi ekonomik aktivitenin bu hafta önemli maddelerinden biri oldu. Döviz kurundaki oynaklık ve siyasi riskler piyasaları baskılamaya devam ediyor. TCMB’nin yayımladığı Piyasa Katılımcıları Anketi’nin Eylül ayı sonuçlarına göre, katılımcıların 2025 sonuna ilişkin yıllık TÜFE enflasyonu beklentisi bir miktar yükselerek %29,86 oldu.

Geçtiğimiz hafta ekonomi dünyasında yaşanan diğer başlıkları da şöyle sıralayabiliriz. 

Büyükşehir belediyesi olan illerde 30 binin üzerindeki ilçelerdeki mükellefler basit değil gerçek usulde vergilendirilecek. 

Küresel hisse fonlarından çıkış

Küresel hisse fonlarından beş haftanın ardından ilk çıkış yaşandı. Tahvil fonları güçlü giriş aldı; altın fonlarına sınırlı talep gözlendi.

ABD enflasyon verileri beklentilerin altında kaldı; çekirdek enflasyon baskıları hafifledi. Piyasalar, Eylül toplantısında 25 baz puanlık faiz indirimi bekliyor.

Petrol ve Enerji Fiyatlarına bakacak olursak,  OPEC+ üretim artışı beklentilerin altında kaldı, petrol fiyatları yükseldi.

Rusya yaptırım riskleri arz endişelerini artırıyor. Rusya’da da faiz indirimi yapıldı bu hafta. 

İngiltere’de Ekonomik Stagnasyon, Temmuz’da İngiltere ekonomisi büyüme göstermedi. Sanayi üretimi düştü; Sonbahar bütçesi öncesi baskılar artıyor.

Avrupa Merkez Bankası (AMB) mevduat faizini yüzde 2, ana refinansman faizini yüzde 2,15, marjinal borç verme faizini de yüzde 2,40 seviyesinde korudu. 

Fed’in Eylül ayı toplantısında faiz indirimine gideceği yönündeki beklentileri arttırdı. 

Geçtiğimiz hafta ABD’de enflasyon göstergeleri karışık bir tablo çizdi. Tarım dışı istihdam verilerinde piyasanın tahmin edilenden daha zayıf olduğu ortaya çıktı. 

Küresel risk iştahındaki artış paralelinde MSCI dünya ve gelişmekte olan ülkeler borsa endeksleri Perşembe kapanışı itibarıyla Cuma kapanışına kıyasla sırasıyla %1,5 ve %2,7 oranında yükseldi. 

Altın fiyatlarında indirim beklentisi

Altın fiyatları da faiz indirim beklentileri içinde. Bu nedenle %1,3 artarak 3.634 USD düzeyiyle tarihi yüksek seviyelere yakın seyrini bu hafta da sürdürdü. 

OPEC ülkelerinin Ekim ayı için aldıkları üretim artışı kararı petrolde artışa neden oldu. Tabi bir başka neden de Ortadoğu'daki ve Rusya ile Ukrayna arasındaki yüksek jeopolitik gerilimlerin etkisiydi. Bu nedenle geçtiğimiz hafta petrol fiyatları %1,3 yükseldi.

Bu hafta yatırım araçlarından borsa kaybettirirken, altın ve döviz kazandırdı.

Yurt içinde yaşanan gelişmelerin etkisiyle küresel piyasalardan olumsuz ayrışmaya devam eden BIST-100 endeksi haftayı yüzde 3,33 değer kaybederek 10.372,04 puandan tamamladı. Endeks, hafta içinde en düşük 10.265,70 puanı ve en yüksek 10.735,22 puanı gördü.

Aynı dönemde Borsa İstanbul mali endeksi yüzde 3,4 düşüşle 13.889,84 puan, sanayi endeksi yüzde 3,76 azalışla 13.654,54 puan, hizmetler endeksi yüzde 3,95 kayıpla 10.464,80 puan ve teknoloji endeksi yüzde 2,07 düşüşle 23.885,55 puan oldu.

Katılımevim Tasarruf Finansman en çok prim yapan hisse

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksine dahil hisse senetleri arasında bu hafta en çok yükselen yüzde 14,67 ile Katılımevim Tasarruf Finansman AŞ oldu.

Katılımevim Tasarruf Finansman AŞ'yi yüzde 12,67 ile Işıklar Enerji Yapı Holding AŞ, yüzde 6,84 ile Tofaş izledi.

Söz konusu hisseler arasında en çok değer kaybedenler yüzde 40,84 ile Destek Finans Faktoring, yüzde 20,15 ile 1000 Yatırımlar Holding AŞ ve yüzde 18,74 ile Sasa Polyester oldu.

Borsa İstanbul'da hisseleri işlem gören en değerli şirketler, 792 milyar 984 milyon lirayla ASELSAN, 579 milyar 180 milyon lirayla Garanti BBVA ve 433 milyar 320 milyon lirayla Türk Hava Yolları olarak sıralandı. 

24 ayar külçe altının gram fiyatı yüzde 1,85 artışla 4 bin 857,1 liraya, cumhuriyet altınının fiyatı yüzde 1,84 yükselişle 32 bin 793 liraya çıktı.

Doların satış fiyatı yüzde 0,11 artarak 41,3680 lira, avronun satış fiyatı ise yatay seyirle 48,5110 lira oldu.

Geçen hafta 55,9390 lira olan İngiliz sterlininin satış fiyatı, bu hafta yüzde 0,3 kazançla 56,1070 liraya yükseldi.

İsviçre frangı ise önceki haftaya kıyasla yüzde 0,3 artışla 21,9170 liradan alıcı buldu.