Kübra YILMAZ

Global marka Carrefour’un Türkiye, Almanya, Fransa ve İsviçre’deki ürün fiyatları karşılaştırıldığına, asgari ücretli Türk vatandaşının alım gücünün ne kadar düşük olduğu ortaya çıkıyor. Türkiye’de asgari ücretle çalışan bir işçi, bir aylık maaşı ile 612 kilo patates alırken, Almanya’daki bir asgari ücretli bir aylık maaşı ile 3370 kilo patates alabiliyor. Bu rakam İsviçre’de 1664 kiloya inerken Fransa’da 806 kiloya düşüyor. Aynı şekilde Türkiye’de asgari ücretle 328 kilo soğan alınabilirken, Fransa’da 462 kilo, Almanya’da 1240 kilo, İsviçre’de ise 1755 kilo soğan satın alınabiliyor. Net asgari ücret hali hazırda Türkiye’de 8506 TL, Fransa’da 27.477 TL, Almanya’da 33.015 TL, İsviçre’de ise 90.272 TL olarak görünüyor. Patatesin kilosu Almanya’da 9,80 TL, Türkiye’de 13,90 TL, Fransa’da 34,08 TL, İsviçre’de ise 54,25 TL. Soğanın kilosu ise Almanya’da 26,53 TL, Türkiye’de 25,90 TL, Fransa’da 59,43 TL, İsviçre’de ise 51,53 TL’den satışa sunuluyor. 

Global ekonomide; Kovid-19 pandemisinin etkisi tam olarak geçmese de ilk başlardaki etkisi azalmışken, bu sefer de Rusya-Ukrayna savaşı ve ardından gelen küresel darboğazlar, ülke ekonomilerini iyice zorladı. Bu dönemde yaşanan enerji krizleri ve gıda fiyatlarındaki artış hem ülkeleri hem de vatandaşları zora düşürdü. Ülkeler; bu durumdan çıkmak için para politikasına ağırlık verince, ardından küresel enflasyon da bu sefer ülke ekonomilerini tehdit etmeye başladı. Yükselen enflasyonla birlikte tüm dünyada olduğu gibi, gelişmekte olan ekonomilerde de vatandaşların alım gücü her geçen gün azaldı. Peki hem Türkiye’de hem de dünyada yaşanan bu enflasyonist baskı neleri beraberinde getirdi? Detaylar haberimizde…

Gelişmekte olan ülkelerin en önemli sorunu hiç kuskusuz ki enflasyon oldu. TÜİK’in açıkladığı resmi verilere göre enflasyon yüksek seyirde. Enflasyonun, yüksek olduğu dönemlerde her ne kadar ücret düzeyleri yükseltilse de bu karar alım gücünün erimesine çare olamadı. Bunun en somut örneği ise tüketim harcamalarına yansıyan yüksek fiyatlar… Bu alım gücü düşüşü ile ortaya çıkan bir başka gerçek ise vatandaşın cebindeki banknotların, nominal değeri yükselse de reel değeri her geçen gün azalması. 

ASGARİ ÜCRET VE ALIM DÜZEYLERİ

Çalışanlara ödenecek en düşük ücret düzeyine asgari ücret denir. Özellikle ekonomisi gelişememiş, sıcak paraya ihtiyaç duyan ve ithalatı fazla olan ülkelerde; en yaygın görünen durum ise bu ücret düzeylerinin yükselmesi ile birlikte insanların alım gücünün de yükseleceği algısıdır. Bu anlamda Likidite Tuzağına düşen tüketici, tasarruf düzeylerinin düşük olması ve tüketim eğiliminin fazla olduğu beklentilerinin bozulduğu ortamlarda eline geçen her son birim parayı da harcama eğilimindedir. Bu da ilerleyen süreçlerde aslında başta enflasyonla mücadele için piyasaya sürülen paranın zaman içinde değer kaybına neden olacağı gerçeğini ortaya çıkarır. Aşağıdaki grafikte bazı temel mal ve hizmet bileşenleri ve buna ödenen ücret karşılaştırılmaları yer almaktadır. Türkiye’de asgari ücret 8506 TL. Peki ya diğer ülkelerde TL bazında asgari ücret ne durumda? Almanya’da 33,015 TL, Fransa’da 27,477 TL, İsviçre’de ise asgari ücret 90,272 TL. Hâl böyle olunca ücret düzeyleri alım gücüne de yansıyor. Almanya’da asgari ücretli bir çalışan yaklaşık 1281 kg domates alırken bu rakam Fransa’da 340 kg, İsviçre’de 1040 Kg Türkiye’de ise 371 kg alabilmektedir. Yine aynı ücret düzeyleri esas alındığında Almanya’da asgari ücretli bir çalışan eline geçen ücret düzeyi ile 1240 KG soğan alırken, bu rakam Fransa’da 462 kg, İsviçre’de 1775 kg, Türkiye’de ise sadece 462 kg alabilmekte.

Ülker arası fark belirgin şekilde arttı

Vatandaşların eline geçen asgari ücret düzeyleri esas alındığında ülkelere göre ürünlerin 1 kg ve litrelik fiyatları ise şu şekilde oluştu: Almanya’da bir çalışan 1 kg domates alabilmek için 1,21 Euro ( 25,77 TL) verirken; Fransa’da bu rakam 3,79 Euro, İsviçre’de ise 4 İsviçre Frangı ödemekte. Türkiye’de ise bir asgari ücretli çalışan 1 kg domates alabilmek için ise 22,90 TL (1,07 Euro) ödemek zorunda kalıyor. Yine bu ülkeler ve bu ülkedeki asgari ücretle çalışanların harcamaları esas alındığında Almanya’da bir vatandaş 1 Litre süt alabilmek için 2,10 euro öderken bu rakam Fransa’da 0,99 Euro, İsviçre’de ise 1,60 İsviçre Frangı ödüyor. Türkiye’de asgari ücretli bir çalışan 1 litre süt alabilmek için 18,50 Türk Lirası ödemek zorunda kalıyor.  Ülkelere göre asgari ücretle alınabilecek ürün miktarları karşılaştırıldığında;

Almanya’da asgari ücretle çalışan bir işçi 651 kilo muz alırken bu rakam Fransa’da 648 kilo, İsviçre’de 1485 kilo Türkiye’de ise 648 kilo oldu. Asgari ücretli bir çalışan Almanya’da ücret düzeyi ile 738 litre süt alabilirken, Fransa’da bir işçi 1303 litre, İsviçre’de 2600 litre alabiliyor. Türkiye’de ise bu rakam 460 litre