Hakan DİKMEN

Sıcaklarıyla hiç geçmeyecekmiş gibi gelen Temmuz ayını da bitirdik. Ağustos ayının bereketli olmasını diliyorum. Temmuz 2025'in son haftası, küresel ekonomide karmaşık bir tablo sundu bize. Hisse senedi piyasaları, beklenenden güçlü gelen şirket karları ve özellikle ABD ile Çin arasındaki ticaret gerilimlerinde algılanan hafifleme ile genel olarak yükseliş eğiliminde oldu. Ancak, bu iyimserlik, altın gibi güvenli liman varlıklarının değerini artıran ve ham petrol fiyatlarının yükselmesine katkıda bulunan süregelen jeopolitik risklerle gölgelendi. IMF’nin Dünya Ekonomik Görünüm raporunun Temmuz ayı güncellemesini yayımladı. IMF Küresel Ekonomik Görünümü 2025 ve 2026 yılları için küresel büyüme tahminlerini yayınladı. 2025 için  %3,0 ve 2026 yılı için de %3,1 düzeyine yükseltti. IMF, Türkiye için de büyüme tahminlerini sırasıyla %2,7’den %3’e ve %3,2’den %3,3’e yükseltti. Borsa İstanbul'da işlem gören hisse senetleri haftalık bazda ortalama yüzde 0,98, altının gram fiyatı yüzde 0,38, dolar/TL yüzde 0,27 değer kazandı. Euro/TL yüzde 1,01 kayıp kaydetti. 

ABD’de çekişmelere rağmen Fed piyasa beklentileriyle uyumlu olarak politika faizinde değişiklik yapmadı. Avrupa Merkez Bankası (ECB) ve Japonya Merkez Bankası (BoJ) gibi başlıca merkez bankaları, değişen iç enflasyon görünümleri karşısında veri odaklı ve ihtiyatlı bir yaklaşım sergileyerek politika faizlerini sabit tuttu. Türkiye ekonomisi ise bu dönemde, dezenflasyon çabaları ve iç zorluklarla mücadele etti. 

Borsa’da yükseliş

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi haftayı ortalama yüzde 0,98 kazançla tamamladı. Ama bu hafta yatırım araçlarından altın ve dolar yatırımcısına daha çok kazandırdı.

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, en düşük 10.481,53 puanı ve en yüksek 10.774,91 puanı gördükten sonra haftayı, önceki hafta kapanışının yüzde 0,98 üstünde 10.746,98 puandan tamamladı.

Aynı dönemde Borsa İstanbul mali endeksi yüzde 2,50 artışla 14.151,27 puan, sanayi endeksi yüzde 1,49 yükselişle 13.725,53 puan, teknoloji endeksi yüzde 0,69 artışla 24.927,87 puan ve hizmetler endeksi yüzde 1,15 kazançla 10.573,35 puan oldu.

Otokar en çok prim yapan hisse

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksine dahil hisse senetleri arasında bu hafta en çok yükselen yüzde 12,98 ile Otokar oldu. 

Otokar'ı yüzde 11,56'yla Çan2 Termik, yüzde 11,43'le Destek Finans Faktoring AŞ izledi. 

Söz konusu hisseler arasında en çok değer kaybedenler yüzde 19,21'le Altınay Savunma Teknolojileri AŞ, yüzde 15,26'yla Koza Altın İşletmeleri ve yüzde 14,81'le İpek Doğal Enerji olarak sıralandı.

Borsa İstanbul'da hisseleri işlem gören en değerli şirketler, 840 milyar 864 milyon lirayla ASELSAN, 611 milyar 100 milyon lirayla Garanti BBVA ve 462 milyar 548 milyon lirayla Koç Holding oldu.

Altın ve dolar yükseldi

Temmuz 2025'te altın fiyatları küresel olarak ons başına 3.400 doların üzerinde işlem görerek rekor seviyelere yaklaştı. Bu yükseliş, devam eden jeopolitik gerilimler, merkez bankalarının alımları (Hindistan Merkez Bankası dahil) ve yatırımcıların güvenli liman varlıklarına olan talebiyle desteklendi. ABD Başkanı Trump'ın yeni tarifelerle ilgili söylemi, küresel ticaret savaşı korkularını yeniden alevlendirerek yatırımcıları ekonomik aksaklıklara ve enflasyona karşı bir önlem olarak altına yöneltti.

24 ayar külçe altının gram fiyatı yüzde 0,38 artışla 4 bin 376,39 liraya, Cumhuriyet altınının fiyatı da yüzde 0,38 değer kazancıyla 29 bin 571,81 liraya yükseldi.

Döviz piyasaları

EUR/USD: Euro/Dolar paritesi Temmuz ayının son haftasında dalgalı bir seyir izledi. 25 Temmuz'da 1,1730 seviyesinde iken , 30 Temmuz'da 1,14777'ye geriledi. 31 Temmuz'da ise 1,14318 seviyesinde işlem gördü, günlük ortalama minimum 1,14053 ve maksimum 1,14595 olarak kaydedildi. Doların Ocak ayından bu yana yaklaşık %8 değer kaybetmesi, tarifelerin diğer ülkelerin rekabet gücü üzerindeki etkisini artırdı. Doların satış fiyatı yüzde 0,27 yükselişle 40,6650 lira oldu. Euronun satış fiyatı da yüzde 1,01 azalışla 47,1050 lira olarak kapadı haftayı. Geçen hafta 54,5540 lira olan İngiliz sterlininin satış fiyatı, bu hafta yüzde 0,90 düşüşle 54,0610 liraya geriledi. İsviçre frangı ise yüzde 0,57 azalışla 50,6600 liradan alıcı buldu.

GBP/USD  Sterlin/Dolar paritesi haftalık bazda düşüş gösterdi. 29 Temmuz'da 1,3238, 30 Temmuz'da 1,3209 ve 31 Temmuz'da 1,3200 seviyelerinde kapanış yaptı. Haftalık bazda %2,228'lik bir değer kaybı yaşandı.

USD/JPY  Dolar/Yen paritesi yükseliş eğilimindeydi. 25 Temmuz'da 147,77 seviyesinde iken , 30 Temmuz'da 149,469'a yükseldi.

Ham petrol

Haziran ayında enerji fiyat endeksi %9,7, ham petrol ise %11,3 artış gösterdi. Temmuz ayının son haftasında Brent ham petrol fiyatları yükseliş eğilimindeydi. 29 Temmuz'da 70,28 dolardan açılıp 72,76 dolardan kapanırken, 30 Temmuz'da 72,57 dolardan açılıp 73,47 dolardan kapandı. Batı Teksas Ham Petrolü (WTI) fiyatları da benzer şekilde artış kaydetti; 28 Temmuz'da 69,21 dolar, 29 Temmuz'da 70,00 dolar ve 30 Temmuz'da 69,37 dolar seviyelerinde işlem gördü. Jeopolitik gelişmelerin enerji emtia fiyatları için yukarı yönlü riskleri artırdığı belirtildi.

Temmuz 2025'in son haftası, küresel ekonomik ortamda dikkat çekici gelişmelerle geçti. Başlıca merkez bankalarının para politikası kararları, piyasa performansları ve uluslararası ekonomik kuruluşların güncel değerlendirmeleri, bu dönemin ana hatlarını çizdi.