Hakan DİKMEN

Bu haftanın piyasa gündemine yurt dışından başlıyoruz. ABD Merkez Bankası'nın (Fed) faiz politikasına dair süregelen belirsizlik, küresel yatırımcıların dikkatini bir kez daha geleneksel güvenli limana, yani altına çevirdi. Manşetlerimizde de belirttiğimiz gibi,  "FED’in Kararsızlığı Altını Uçurdu. Küresel Alımların Desteğiyle Altın Fiyatları 4.200 Dolar Bandına Yerleşti." Bu durum, basit bir fiyat artışından çok daha fazlasını ifade ediyor; küresel ekonominin geleceğine dair derinleşen kaygıların ve merkez bankalarına duyulan güven erozyonunun somut bir yansıması olarak karşımıza çıkıyor. Bu hafta küresel piyasaların diğer odağında ABD’de 43 gün süren federal hükümet kapanmasının sona ermesi vardı. Bu hafta Fed yetkililerinin şahin tondaki mesajları ve veri açıklamalarında yaşanan aksamalar Aralık ayındaki toplantıya ilişkin faiz indirimi beklentilerini azalttı.

Ülkemize baktığımızda da piyasa katılımcılarının enflasyon beklentilerindeki artış gözlendi. TCMB tarafından yayımlanan Piyasa Katılımcıları Anketi’nin  yıl sonuna ilişkin enflasyon beklentisi 0,4 puan arttı. Böylece  %32,20 seviyesine geldi.  2026 sonuna ilişkin enflasyon beklentisi de 1,08 puan artarak %23,21 düzeyine yükseldi. Bu durumu puanlayan analistler TCMB’nin Aralık toplantısında politika faizini 100 puan indirmesini bekliyor. 

Geride bıraktığımız hafta, hem Türkiye hem de küresel ekonomi için tansiyonun yüksek olduğu ve piyasaların adeta bir "ateşkes" beklediği bir dönem oldu. Türkiye cephesinde döviz kurlarındaki hızlı yükseliş manşetleri domine ederken, dünya genelinde merkez bankalarının 'şahin' mesajları ve jeopolitik riskler yatırımcıları 'güvenli liman' arayışına itti.

Maliyet artışı endişesi

Haftanın ilk işlem günü olan 9 Kasım’da Dolar TL kurunun 42 TL seviyesinin üzerine çıkması, iç piyasada maliyet artışları ve enflasyonist baskıların tırmanmaya devam edeceği endişesini güçlendirdi. Hükümetin enflasyonla mücadele programına rağmen kurdaki bu agresif yükseliş, alınan ekonomik tedbirlerin etkisinin ne zaman hissedileceğine dair soru işaretlerini artırdı. Yatırımcılar, tüm gözlerini Merkez Bankası’nın (TCMB) faiz politikalarına çevirmiş durumda. Bir yandan sıkılaştırma politikalarının devamı beklenirken, diğer yandan yüksek faizin ekonomiyi yavaşlatma riski siyaset ve iş dünyası arasında denge arayışını derinleştiriyor. Kurdaki yükselişin ihracatı destekleyeceği beklentisi mevcut olsa da, yüksek enerji ve hammadde ithalatına bağımlılık nedeniyle cari açık cephesinde beklenen rahatlama henüz gelmiş değil. Bu da TL üzerindeki baskıyı sürekli kılan temel makroekonomik faktör olarak öne çıkıyor.  Hiç aklıma bile getirmek istemiyorum ama, bütçe disiplininin korunması adına yeni tasarruf tedbirlerinin açıklanması sürpriz olmayacaktır.

Gazze ve Kudüs çevresindeki gerginliğin uluslararası alana yansımaları, petrol ve doğal gaz fiyatlarında ani dalgalanmalara neden oldu. Enerji tedarik güvenliğine dair endişeler, küresel enflasyonu besleyen ana damarlardan biri olmaya devam ediyor.

Hisse senedi piyasaları

Küresel hisse senedi piyasaları bu hafta karışık bir görünüm sundu. ABD borsaları haftanın ilk yarısında hükümet kapanmasının sonlanacağı haberleriyle pozitif bir görünüm sunarken, Perşembe günü yapay zeka bağlantılı şirketlerdeki yüksek değerlemelere ilişkin artan endişeler ve Fed’in Aralık’ta gerçekleştireceği yılın son toplantısına ilişkin belirsizlikler sebebiyle günü sert satışlarla tamamladı. 

Uluslararası Enerji Ajansı’nın piyasada daha fazla arz fazlası beklediğini açıklaması ve ABD ham petrol stoklarının haftalık bazda beklentilerin üzerinde artması petrol fiyatları üzerinde baskı oluşturdu. Ukrayna'nın Rus limanına gerçekleştirdiği drone saldırısının ardından petrol fiyatları Perşembe günü hızlı yükseldi. Yatırımcılar için kısa vadeli dalgalanmaların yüksek olduğu bu dönemde temkinli olmak şart. Orta ve uzun vadede ise, reel getiriyi koruma güdüsüyle altın ve yüksek faizli TL enstrümanları arasındaki denge arayışı sürecektir. 

BIST 100 endeksinde yüzde 3,28 kayıp

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 3,28 değer kaybederek 10.565,74 puandan tamamladı. Endeks, hafta içinde en düşük 10.373,75 puanı, en yüksek 11.044,47 puanı gördü.

Aynı dönemde Borsa İstanbul teknoloji endeksi yüzde 5,39 düşüşle 23,860,41 puan, hizmetler endeksi yüzde 4,41 azalışla 10.506,82 puan, sanayi endeksi yüzde 3,89 gerilemeyle 13.631,19 puan ve mali endeks yüzde 2,89 kayıpla 15.180,69 puan oldu.

Koza Altın İşletmeleri en çok prim yapan hisse oldu.

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksine dahil hisse senetleri arasında bu hafta en çok yükselen yüzde 18,87 ile Koza Altın İşletmeleri oldu.

Koza Altın İşletmeleri'ni yüzde 12,59 ile EİS Eczacıbaşı İlaç, yüzde 12,35 ile Fenerbahçe Futbol AŞ izledi.

Söz konusu hisseler arasında en çok değer kaybedenler yüzde 14,57 ile KUYAŞ Gayrimenkul, yüzde 12,18 ile Çan2 Termik ve yüzde 11,24 ile Kontrolmatik Teknoloji Enerji ve Mühendislik olarak sıralandı.

Borsa İstanbul'da hisseleri işlem gören en değerli şirketler, 802 milyar 560 milyon lirayla ASELSAN, 542 milyar 640 milyon lirayla Garanti BBVA ve 444 milyar lirayla Enka İnşaat ve Sanayi AŞ oldu.

Altın ve döviz yükseldi

24 ayar külçe altının gram fiyatı yüzde 1,69 artışla 5 bin 519 liraya, cumhuriyet altınının fiyatı yüzde 1,68 yükselişle 37 bin 227 liraya çıktı.

Doların satış fiyatı yüzde 0,28 artarak 42,3320 lira, euronun satış fiyatı ise yüzde 0,80 yükselerek 49,3040 lira oldu.

Geçen hafta 55,5060 lira olan İngiliz sterlininin satış fiyatı, bu hafta yüzde 0,47 artışla 55,7690 liraya ulaştı.

İsviçre frangı da önceki haftaya kıyasla yüzde 2,17 kazançla 53,6560 liradan alıcı buldu.

Kısaca, 9–15 Kasım haftası, ekonomi yönetimi açısından bir güven testi ve strateji dengeleme haftasıydı. Türkiye’de enflasyon tahminlerinin yukarı yönlü revizesi, para politikası ve bütçe politikasına yeni bir dikkat noktası getirirken; euro bölgesinde ECB’nin “denge bulduğumuz yer burası” mesajı, küresel belirsizlikler içinde istikrar arayışının altını çizdi. Önümüzdeki haftalarda, hem Türkiye’nin bütçe verileri hem de küresel piyasalardaki ECB beklentileri piyasa aktörleri tarafından yakından izlenecek.

Önümüzdeki haftanın beklentileri

Piyasalar, önümüzdeki hafta ABD’den gelecek enflasyon verilerine ve TCMB’nin Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısına odaklanacak.

ABD enflasyon verilerinin beklentileri aşması, FED’in faiz artırma ihtimalini yeniden gündeme getirebilir ve küresel piyasaları sert bir şekilde sarsabilir.

TCMB’den sürpriz bir faiz artırımı kararı gelmesi, kurdaki spekülatif baskıyı bir süreliğine hafifletebilir; ancak beklentilere uygun bir pas geçme kararı, Dolar/TL'nin yeni rekorlar denemesine yol açabilir.