Sedat YILMAZ

Finans, ekonomik sistemin en etkin parçalarından biri olarak niteleniyor. Çünkü ekonomilerin en fazla ihtiyaç duyduğu fon transferi sürecinin merkezi finansal sistemden geçiyor. Genel ekonomik başarı, büyük ölçüde finans sisteminin etkinliğine bağlı görünüyor.

Finansal sistem ekonomide belirli kişi ve kurumların, piyasaların, araçların ve organizasyonların, beraberce çeşitli fonksiyonları yerine getirmek üzere bir araya gelmeleri sonucunda oluşan bir bütün. Tasarrufların yatırımlara aktarılması işlevi finansal sistem aracılığıyla gerçekleşiyor. Finansal sistem içinde bankaların yanı sıra aracı kurumların da önemli yeri bulunuyor.

Dolayısıyla Türkiye’nin para ve sermaye piyasalarında kurumsallık, yatırım aracı, teknoloji ve finansal okurluk açısından gelişmesinde ve derinliğinin oluşmasında önemli pay sahibi olan aracı kurumların işlevi her geçen gün daha artıyor.

Piyasalarda faizi düşürüp, TL’yi dövize karşı kuvvetlendirmek ve enflasyonu yükselten önemli unsurlardan dolarizasyonu makul seviyeye çekebilmek için yatırım enstrümanlarının önemine dikkat çekilirken finansal piyasaların desteklenmesi, borsa, döviz ve türev ürünlerde meşru sınırlar dahilinde cazibenin artırılmasının gerekliliği vurgulanıyor.

Böylece varlık, döviz birimi, emtia ve hisse senedi gibi değeri bir dayanak varlığın değişimine göre belirlenen forward, opsiyon ve vadeli para takası piyasalarında yapılacak düzenlemelerle finansal yatırıma ilgi duyan yabancı portföy yatırımcısı veya kazancını yurtdışı piyasalarda aramaya çalışan yerli yatırımcıların Türkiye’de tutulabileceği kaydediliyor.

Aracı kurumların işlevi

Para ve sermaye piyasalarında bankaların yanı sıra aracı kurumlar da finansal işlemler yapabilmek için Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) tarafından yetkilendirilmiş şirketler olarak faaliyet gösteriyor. Diğer bir ifadeyle menkul kıymetler ticaretinde yatırımcılar adına hizmet veren anonim şirket hüviyetindeki kuruluşlar aracı kurum olarak adlandırılıyor.

Amaçları itibariyle hisse senedi ticaretinde yatırımcı ile piyasa arasında aracılık işlemlerini ve yatırımcıyı bilgilendirme fonksiyonlarını yerine getiren aracı kurumların en büyük gelir kaynağı işlem başına aldıkları komisyonlar. Aracı kurumlar ayrıca halka arz konsorsiyumlarında yer alıyor ve yeni hisse senetleri ihraçlarında aracılık görevi de yapıyorlar.

Aracı kurumlar ekonomik ve finansal göstergelere, sermaye piyasası araçlarına, mala, kıymetli madenlere ve dövize dayalı vadeli işlem ve opsiyon sözleşmeleri dahil türev araçların dayandığı kategoriler itibarıyla ayrı ayrı veya bütün olarak türev araçların alım satımına, aracılık edebiliyor.

Sermaye piyasası araçlarının geri alım veya satım taahhüdü ile alım satımı denilen repo – ters repo, yatırım danışmanlığı, portföy yöneticiliği aracı kurumların işlevleri arasında yer alıyor. Aracı kurumlar sayılan faaliyetlerin yanı sıra, kurulun izni alınmak suretiyle diğer finansal ürün ve hizmetleri de sunabiliyor.

Aracı kurumlar, riskten korunmak veya belirli seviyede risk alarak getiri yükseltmek amacıyla kullanılan türev ürünlerde döviz ve emtia üzerine yapılan vadeli alım satım işlemleri olan forward, yine döviz, emtia, hisse senedi üzerine yapılan, satıcısına yükümlülük, alıcısına hak sağlayan vadeli işlemler olan opsiyon piyasalarıyla vadeli para takası faaliyetlerini yürütebiliyor.

Finansal kaynak oluşturuyoruz

Finansal piyasalarda yatırımcı odaklı çalışan aracılık sektörünün önemli firmalarından ALB Yatırım Menkul Değerler, 2021 yılında ortaya koyduğu yeni yapılanmasına 2020’de hız vermeyi planlıyor. Geçen yıl önemli bir büyüme performansı gösteren şirket bu yıl sermaye, yatırımcı sayısı ve portföy çeşitliliği anlamında trendini oransal olarak yükseltmeyi hedefliyor.

Finansal yatırım araçlarıyla ilgili çalışmalarını Analiz’e anlatan ALB Yatırım Menkul Değerler Genel Müdürü İbrahim Çetin, eldeki parasal kaynağın farklı yatırım araçlarının değişimlerine göre kazanç sağlama konusunda faaliyet gösterdiklerini belirten reel sektöre kaynak sağlayan finans sektöründe değer oluşturmaya çalıştıklarını söylüyor.

Gerçekleştirdikleri işlemlerde amacın eldeki tasarrufların enflasyona karşı korunmasının yanında, para kaynaklarının yatırımın farklı para birimlerine ve finansal araçlara dönüştürülerek kazanç elde edilmesini sağladıklarını belirten İbrahim Çetin, tasarrufların artırılmasında önemli bir işlev gördüklerini düşündüklerini dile getiriyor.

Dövizle işlemlerin yanı sıra değerli madenlerden, sanayi ve enerji emtialarına kadar birçok emtiada, hisse senedi ve hisse senedi endekslerinden tahvillere kadar birçok farkla enstrümanda işlem yapıldığını belirten İbrahim Çetin, bireysel ve kurumsal yatırımcıya fon biriktirme ve tasarruf yapma desteği sağladıklarını, aracı kurum olarak ülke ekonomisine değer oluşturmak için çalıştıklarını ifade ediyor.

Yatırımcı cazip piyasa istiyor

Parasal kaynakların farklı yatırım araçlarının değişimlerine göre kazanç sağlama konusunda faaliyet gösterdiklerini belirten ALB Yatırım Genel Müdürü İbrahim Çetin, cazip olmayan piyasalarda hareket alanının dar olduğunu, mevcut durumda yatırımcının, yatırımlarını Türkiye’de değil yurt dışına yönlendirdiğinin altını çiziyor. Çetin, kapsamı geniş piyasaların daha fazla ilgi çektiğini, yatırımcının yurtdışında değil, Türkiye’de pozisyon almaları için yeni düzenlemelere gidilerek yatırım araçlarının cezbedici hale getirilmesi gereğine vurgu yapıyor.

İbrahim Çetin, yatırım aracında asıl amacının hedge mekanizması olduğunu, sistemle piyasadaki fiyat oynaklıklarına karşı bir korunmanın mümkün hale geldiğini ancak gerçek işlevin bireysel ve kurumsal yatırımcıya fon biriktirme ve tasarruf desteği sağlamak olduğunu kaydediyor.

Finansal piyasalarda yatırım yapacakların önce ürün ve emtiayı iyi araştırması, ayrıca yatırım yapılacak ülkenin para birimi, gösterebileceği değişim ve ülkedeki volatilitenin göz önünde tutulması gerektiğini belirten İbrahim Çetin, yatırım yapılacak kaynağın tek bir ürüne ya da emtiaya değil sepet oluşturulmasının riski azaltacağını öneriyor. Çetin, “Olası durumlarda farklı ürünlerle zarar minimuma indirilebilir.  Burada seçilen ülke para biriminin istikrarı çok önemlidir. Burada aracı kurumların işlevi devreye giriyor” diyor.

İbrahim Çetin, aracı kurumların sağladığı imkânlar ve piyasadaki konumunun önemli olduğunu, aracı kurumun güvenilirlik, ödenmiş sermaye yapısı, öz kaynakları teknik alt yapı ve etkili müşteri desteğinin göz ardı edilmemesi gerektiğini belirtiyor.

İslamic hesap ilgi görüyor

Kendilerinin her yatırımcıyı düşünerek piyasa aracı geliştirdiklerini ifade eden İbrahim Çetin, rekabetçi işlem koşulları sağladıklarını, buna spreadler ve swapların da dahil olduğunu dile getiriyor. İbrahim Çetin, “Swap hassasiyeti olan yatırımcılarımız için ‘islamic hesap’ seçeneğimiz mevcut ve oldukça ilgi gördüğünü söyleyebilirim” bilgisini veriyor.

ALB Yatırım’ın döviz, değerli madenler, sanayi, enerji, tarım emtiaları, endeks, yurt dışı hisse senetleri gibi oldukça geniş bir ürün portföyü arasında işlem seçeneği sunduğunu dile getiren İbrahim Çetin, “Firma olarak bir diğer farkımız işlevsel demo hesaplarımızla yeni başlayanlara finansal piyasaları öğrenmeleri için destek oluyoruz. Yine yatırımcılarımıza; gelişmiş grafik ve teknik göstergelerle uzman desteğimiz, limit ve stop emirlerle risk yönetimi olanağımız, düşük fiyat farkı (spread) ve swap işlem yapma olanağı, manipüle edilemeyen, derinlikli bir piyasada anlık yatırım yapma ve hedging'le döviz/sektör riskini sigortalama imkanları tanıyoruz” diyor.

İşlem platformu MetaTrader 4 ile yatırımcılara diledikleri an, diledikleri yerden kolay ve hızlı işlem yapma imkânı verdiklerini belirten İbrahim Çetin, teknoloji ve dijitalleşmenin odak konularının başında geldiğini söylüyor.

Adına “Yatırım”ı ekledi

Teknolojiye yatırımlarının sürekli devam ettiğini, teknolojiyle birlikte hizmet ve ürün çeşitliliği adına yatırımların durmadığının altını çizen Çetin, “Bu doğrultuda ALB Menkul Değerler olan ismimizi ALB Yatırım Menkul Değerler olarak yeniledik. Gelecek hedeflerimiz, yeni aracılık ürün ve yatırım hizmetlerimiz doğrultusunda değiştirdiğimiz adımızla birlikte ödenmiş sermayemizi 50 milyon liraya çıkardık” diyor.

İbrahim Çetin kripto para ile ilgili bilgi verirken de, blockchain teknolojisinin finans piyasasında özellikle son yıllarda önemli bir yer tuttuğunu, yatırımcılar nezdinde yoğun talep gördüğünü belirtiyor. Çetin, “Görünen o ki hâlâ vakti olmakla birlikte yavaş yavaş adaptasyonu artacak ve hayatımızda yerini alacak. Finans dünyasının evrimine önemli bir katkı sunacağından şüphem yok” ifadelerini kullanıyor.

Firma olarak 10 yılı aşkın piyasada olduklarını, bu dönemde teknoloji, hizmet ve insan kaynağıyla finansal piyasada önemli bir oyuncu olmayı başardıklarını vurgulayan İbrahim Çetin, “Alanında uzman ve sertifikalı danışmanlarımızı, yatırımcılarımızın tasarruflarını en iyi şekilde değerlendirmek üzere sürekli eğitimler ile gelişimlerini destekliyoruz. Böylece uzmanlarımız yatırımcılarını doğru ve istikrarlı bir şekilde yönlendirebiliyor. Yine aynı şekilde her geçen gün ürün çeşitliliğimizi artırarak yatırımcılarımıza farklı alanlarda yatırım yapabilme imkânı tanıyoruz” diyor.

İşin özünde insan var

Finans piyasaları işleri olmasına rağmen işin özünde insanın olduğuna dikkat çeken ALB Yatırım Genel Müdürü İbrahim Çetin, söz konusu alana özel gerekli tüm adımları attıklarını, çağrı merkezleri aracılığıyla gerçekleştirdikleri anketlerle beklentileri ölçtüklerini söylüyor.

Web sitesi ve mobil uygulamaları yatırımcı görüşleri çerçevesinde düzenli olarak ele aldıklarını dile getiren İbrahim Çetin, “Son dönemde yatırımcılarımıza daha kolay ulaşmak ve yerinde hizmet vererek dirsek temasımızı artırmak için Türkiye’de yeni bir irtibat ofisi ağı kurmayı planlıyoruz. İlk ofislerimizi Balıkesir, Erzurum ve Karabük’de açtık. İrtibat ofislerimizle gidilmemiş şehirlere hizmet götürerek yatırımcılarımıza daha yakın olacağız. Böylece onlara dokunarak tasarruflarını yeni bir değere dönüştüreceğiz. İrtibat ofisi yatırımlarımız, hizmet kalitemizi daha da yukarı taşırken aynı anda istihdamın da artırılmasına destek olacak” diyor.

ALB Yatırım Menkul Değerler Genel Müdürü İbrahim Çetin, Türkiye genelinde 2022 yılında 15 irtibat ofisiyle düzenleyecekleri seminer, eğitim ve konferanslarla ülkenin farklı noktalarında, piyasalarla ilgilenen yatırımcılara ulaşarak ülke ekonomisi için değer oluşturulmasında aracı olacaklarını sözlerine ekliyor.