SON DAKİKA
GÜNCEL Çarşamba 23 Temmuz 2025 14:59

İSTİHDAM VE EĞİTİM BİRBİRİNDEN KOPTU

Değer Temelli Kalkınma Vizyonu Belgesi'nde, vergi adaletsizliğine, mesleki eğitimin yetersizliğine, genç işsizliğin arttığına ve gelir eşitsizliğinin devam ettiğine vurgu yapıldı. Belgede, Türkiye'de hanelerin yüzde 60'ından fazlası tasarruf açığı verirken bu veriler sosyal uyumsuzluğu ve istihdam verimliliği tehdit ettiği, geniş tanımlı işsizliğin yüzde 30'ları aştığı vurgulandı

İstihdam ve eğitim birbirinden koptu

Mustafa DENİZ

MÜSİAD Başkanı Burhan Özdemir, MÜSİAD Değer Temelli Kalkınma Vizyonu Belgesi’nin detaylarını açıkladı. Özdemir, MÜSİAD olarak adil, sürdürülebilir, istihdam ve büyümeyi öncelikleyen kalkınma modelinin geliştirilmesine katkı vermek adına bu çalışmayı gerçekleştirdiklerini ifade etti. Özdemir, Türkiye’nin satın alma gücüne bakıldığında dünyanın en büyük 11 ülke arasında yer aldığını vurgulayarak, ekonomik ve sosyal göstergelerdeki gelişmelerin adil ve sürdürülebilir bir kalkınma modeline olan ihtiyacı açıkça ortaya koyduğunu vurguladı. 

Türkiye’nin demografik yapısının değiştiğine vurgu yapılan belgede, iş gücü piyasasının da özellikle farklılaşan rekabet koşullarında iç ve dış dinamiklerin etkisi ile hızla dönüştüğü kaydedildi. 

Özdemir, hazırlanan belge ile ilgili bilgi verirken, “Eğitimin kalitesini artırmaya yönelik harcamaların vergi gelirlerinin düşüklüğü ve zorunlu eğitimin uzaması nedenleriyle kısıtlı kalmasının yanında müfredatın 21. yüzyılın rekabet koşullarının ihtiyaç duyduğu beceri geliştirme odaklı olmaması eğitim ile işgücü ihtiyacı arasındaki bağı azaltmaktadır” dedi. 

Türkiye mesleki eğitimden uzaklaştı

Türkiye’de 12 yıla çıkarılan zorunlu eğitimle birlikte yüksek öğretim ve özellikle mesleki eğitimden hızla uzaklaştığı vurgulanan belgedeki bilgilere açıklık getiren Özdemir, “Ortaöğretimde öğrenim gören öğrenciler içinde mesleki eğitime gidenlerin oranı yüzde 30’a düşmüştür. Birçok meslek lisesi, programladığı öğrenci sayısı altında eğitimini sürdürmektedir.  İstihdam tarafına baktığımızda 15-24 yaş arası genç işsizlik oranı yüzde 16,3, ne eğitimde ne istihdamda (NEET) olan gençlerden üniversite mezunu olanların oranı yüzde 29,6 olup OECD ortalamalarının çok üzerindedir” diye konuştu. 

Konut ve kira harcamaları

MÜSİAD Değer Temelli Kalkınma Vizyonu Belgesi’nde şu ifadeler yer aldı: “konut ve kira harcamalarının toplam hane bütçe içindeki payı özellikle düşük ve orta gelir grubundaki hanelerde belirgin şekilde artmaktadır. Türkiye’deki konut sahilliği oranı son yıllarda düşüş eğilimine girmiştir. Özellikle bu oran gençlerde yüzde 30’ların altına doğru hızla gerilemesi, çalışan kesim dahil genç nüfusun artan barınma maliyetleri altında refah kaybı yaşaması anlamına gelmektedir.  Bu gelişmeyle artan konut fiyatları, hanelerin reel gelirlerindeki düşme, tasarruf açığı vermeleri, krediye erişimdeki zorluklar gibi ekonomik faktörlerin yanında nüfusun yaşlanması, evlenme yaşının uzaması, artan boşanmalara katkı vermektedir.”

11 milyon işsiz

Özdemir yaptığı değerlendirmede de şu ifadeleri kullandı: “Türkiye’deki hanelerin yüzde 60’ından fazlası tasarruf açığı vermektedir. Bu veriler, sadece ekonomik bir sorunu değil, aynı zamanda sosyal uyumu ve istihdamın verimliliğini de tehdit eden yapısal bir sorunla karşı karşıya olduğumuzu göstermektedir. Gelir ve servet eşitsizliği sosyal güveni aşındırmaktadır. Türkiye’de işsizlik oranı yüzde 8-9’lar seviyesinde olmakla birlikte geniş tanımlı atıl işsizlik oranı yüzde 30’ları aşmıştır. Bu yaklaşık 11 milyonun üstünde insanın tam zamanı işe sahip olmaması, ekonominin bu seviyede bir insan sermayesinden yararlanamaması anlamına gelmektedir.”

Vizyon belgesinde özel bir yer ayrılan başlıklardan biri de "Terörsüz Türkiye" hedefi oldu. Burhan Özdemir, bu konuyu sadece güvenlik perspektifiyle değil, kalkınma ve toplumsal barışın teminatı olarak gördüklerini belirterek şu açıklamayı yaptı:

Terörsüz Türkiye

"Terörün gölgesinde üretim olmaz, yatırım olmaz, istihdam olmaz. Bu topraklarda artık çocuklar ağlamasın, analar evlatlarını kaybetmesin, girişimci iş kurmaktan, işveren fabrika açmaktan geri durmasın istiyoruz. Bizim terörle mücadelemiz sadece silahla değil, fabrikayla, okul ile, istihdamla ve kardeşlikle veriliyor."

Bu kapsamda MÜSİAD, terörün etkilediği bölgelerde özel kalkınma hamleleri, yatırım teşvikleri ve mesleki eğitim programlarının desteklenmesi çağrısında bulunuyor. Özdemir'in ifadesiyle, "Terörsüz Türkiye vizyonu; doğusuyla batısıyla üretimin, istihdamın, kardeşliğin kesintisiz işleyeceği bir ekonomik ve sosyal iklimin adıdır."

Özdemir, Türkiye’de vergi adaletsizliğinin de mutlaka giderilmesi gerektiğinin altını çizdi, hükümete bu ve benzeri konularda önerileri sunacaklarını vurguladı. MÜSİAD ayrıca sosyal konut modeli önerileri de geliştirerek ilgili bakanlıklara sunum yapacak.

ABONE OL