Sedat YILMAZ

Manisa’nın Salihli ilçesine bağlı Yağbasan Mahallesi’nde Mustafa Yüksel’in zeytin tarlasındaki su için açılan sondaj kuyusu bölgede ciddi bir petrol rezervinin habercisi oldu. Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) analiz sonuçlarına göre, yapılan araştırmada çıkan sıvının yüzde 94’ü su, yüzde 6’sı ise petrol olmasına karşılık petrolün kaliteli seviyede olduğu ortaya çıktı. 1994’te bölgede önemli bir potansiyel tespiti yapan ve birkaç yıl sonra aynı alana 100 varil petrol çıkaracak sistemi kuran TPAO’nun araştırmasını derinleştirmesi bekleniyor.

Jeofizik mühendisi Adnan Karataş, 200 metrenin altında öngörülenden çok fazla petrol olduğunu, 5 kilometrelik fay hattı boyunca önemli bir petrol rezervinin bulunduğunu tahmin ettiklerini belirtirken  Nişantaşı Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Şenay Yalçın yaptığı açıklamada, Gediz Ovası dahil bölgenin önemli bir enerji kaynağı rezervi büyüklüğüne sahip olduğunu dile getirdi.

TPAO petrol kuyusu açacak

Prof. Şenay Yalçın, 1998 yılında TPAO’nun Manisa’ya bağlı Salihli ilçesine komşu Alaşehir’de de günde 100 varil petrol çıkaracak bir sistem kurduğunu ve o tarihte 11 milyon varillik bir petrol rezervinin olabileceği tahminlerinin yapıldığını bildirdi. OPEC kayıtlarına göre küresel günlük petrol arzı 98 milyon varil civarında seyrediyor. Buna göre bölgedeki petrol rezervinin küresel arzın en az onda biri büyüklüğünde olduğu öngörülüyor.

Manisa ve çevresinin daha önce TPAO tarafından sondaj ve arama çalışması için ruhsatlandırıldığını hatırlatan AK Parti Manisa Milletvekili İsmail Bilen, Türkiye Petrolleri Anonim ortaklığı (TPAO) yetkilileri kısa sürede Salihli’deki alana gelerek bölgede rezerv tespit çalışması için kuyu açma çalışması başlatacak. İnşallah büyük bir kaynak rezervine ulaşırız” dedi.

TPAO’dan sevindiren sonuçlar

Salihli'ye bağlı Yağbasan Mahallesi’nde Mustafa Yüksel'in zeytinlik tarlasındaki su kuyusundan akan siyah ve yanıcı sıvıdan alınan numuneler sevindirici haberi beraberinde getirdi. TPAO yetkilileri 3 gün önce aldıkları numuneleri kamuoyu ile paylaştı.

Bölgede incelemelerde bulunan jeofizik mühendisi Adnan Karataş, bölgede 1990’lı yıllardan bu yana sondaj çalışmalarının yapıldığını, genelde 200 metrenin altından petrol çıktığını, su için 200 metrenin altına inmediklerini ve 200 metreye ulaşıldığında kuyuların kapatıldığını söyledi.

TPAO’nun aldığı numune sonuçlarının açıklandığını hatırlatan jeofizik mühendisi Karataş, “Numunelerden yüzde 6 petrol, yüzde 94 su çıktı. Bu yapılacak olan sondajlarda da yüzeyde 80-100 metrede açılacak sondajlara filtre konuldu ve su oranı yüksek. Şu anda yüzde 6 olan petrol oranı filtrelerin daha aşağıya konulması durumunda petrol oranının yüksek olacağını düşünüyoruz. Altlarda belki yüzde 40, yüzde 25 petrol olabilir. TPAO burada araştırma yaptı. Hatta alt tarafta rasat kuyusu yapılınca, aynı yapıya rastlandı. Başka bir özel firma da aynı yapıya rastladı” dedi.

Brent kalitesinde petrol

Nişantaşı Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Şenay Yalçın da 1994 yıllarında TPAO’nun bölgede petrol arama çalışmaları yaptığını, 1998 yılında Salihli’ye komşu yine Manisa’nın Alaşehir ilçesinde ilk petrol bulgularına rastladığını hatırlattı. Prof. Yalçın, “O bölgede daha sonra kuyular açılmaya başlanmıştı. Bu bölgede özellikle günde 100 varil petrol çıkaracak şekilde bir sistem kurmuştu. Bu bölgedeki rezervin 11 milyon varillik bir kaynağı ifade ettiği söylendi” diye konuştu.

Daha sonraki çalışmalarda Gediz Ovası dahil bölgenin potansiyeli yüksek hidrokarbon yataklarına sahip olduğunun değerlendirmelerle ortaya çıktığını dile getiren Prof. Yalçın, “Şimdi Manisa Salihli’deki son keşfi ele alırsak, bu tesadüfen ortaya çıkan bir durum. Bunun net olarak ortaya konması lazım. TPAO Ar-Ge merkezi ilk incelemesini yaptı, kaliteli petrolden söz etti” dedi.

Petrolün değerini ölçmek için gravite ve API testlerinin kullanıldığının altını çizen Prof. Yalçın, TPAO’nun açıklamalarına bakıldığında bölgenin oldukça ümit verdiğini söyledi. Prof. Yalçın, “Daha önceki çalışmalar da Ege Bölgesi’nde hidrokarbon yataklarına sahip olduğu ortada. Şimdi yeni teknolojilerle petrol sondajı ve değerini ölçmek kolaylaştı. Şu anda dünyada rezervler ortalama 25-28 arasındaki API değerine sahip. Brent petrol en kıymetlisi, 34 gibi bir APİ değerinde. Tabii Manisa’daki petrol hesaplanacak” ifadesini kullandı.

Milli politikalar meyvesini veriyor

Petrolde her damlanın kıymetinin önemli olduğunu, bundan sonra bölgede 20 – 30 kuşu açılarak keşfin genişletilmesi gerektiğini belirten Prof. Yalçın, “Bir gerçek var ki, Türkiye 2017 yılından itibaren milli maden ve enerji politikaları deklarasyonunu yayımladıktan sonra artık kendi imkanlarını daha iyi kullanıyor ve yabancı şirketlerle ortak arama yerine yerli ve milli aramaları tercih ediyor” dedi.

Şu ana kadar Türkiye’de 150’den fazla petrol ve doğalgaz tespiti yapıldığını vurgulayan Prof. Yalçın, 1990’lı yıllardaki verilerin dikkate alınması durumunda mevcut bölgenin petrol sanayi için önemli bir merkez oluşturacağı görüntüsünü verdiğini kaydetti.

Tarlasından petrol çıkan vatandaşın elbette şanslı olduğunu, ancak toprak altının belli bir derinlikten sonra tamamen devlete ait olduğunu hatırlatan Prof. Yalçın, “Devlet kimseyi mağdur etmeden çalışmalar yapacaktır. Alaşehir’deki keşiften sonra emlak fiyatları katlamıştı. Şimdi Salihli’de de aynı durumla karşılaşabiliriz. Devletin rezerv tespitinden sonra her şey daha apaçık belli olacak” şeklinde konuştu.

Bu sıvı su olarak kullanılmaz

Su için yapılan sondaj sonunda yağlı bir gazla karşılaştıklarını belirten Yağbasan Mahallesi Muhtarı Abdullah Arslan da, “Önce çok sevindik. Yetkililerden aldığımız bilgiye göre numunenin oldukça verimli ve kaliteli olduğunu öğrenince daha da heyecanlandık. Ülkemiz adına milletimiz adına devletimiz adına çok güzel sonuçlar olmasını bekliyoruz. 2009 yılından beri açılan sondajlarda buna benzer durumlar yaşadık ama onlar sulama olarak kullanılıyor” dedi.

TPAO’nun analiz sonuçlarıyla ilgili değerlendirme yapan AK Parti Manisa Milletvekili İsmail Bilen de, “Bu sahamız Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) tarafından sondaj ve arama çalışması için ruhsatlandırılmış bir bölgeydi. Alınan numune sonuçlarına göre sondajdan gelen siyah sıvının yüzde 94’u su, yüzde 6’sı ise çok kaliteli petrol olarak tespit edildi. TPAO yetkilileri kısa sürede sahaya gelerek bölgede rezerv tespit çalışması için kuyu açma çalışması başlatacak. İnşallah büyük bir oranda rezerve ulaşırız” ifadelerini kullandı.