Hakan DİKMEN

Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), Türkiye ekonomisinin 2025 yılı büyüme tahminini yüzde 2,9'dan yüzde 3,2'ye yükseltti. Bu yıl için enflasyon beklentisi yüzde 31,4'ten yüzde 33,5'e yükseltildi. OECD'nin son Geçici Ekonomik Görünümü raporuna göre, 2025'in ilk yarısında küresel büyümenin birçok kişinin beklediğinden daha dayanıklı olduğunu gösterse de, artan ticaret politikası belirsizliği, yapışkan enflasyon ve olası finansal yansımalar nedeniyle aşağı yönlü risklerin arttığını gösteriyor. S&P Global'in son tahminleri, birçok ekonomide parasal gevşemenin gecikmeli etkilerinin 2026'ya girerken büyümeyi destekleyeceğini öngörüyor; ancak kalıcı enflasyon, jeopolitik riskler ve dalgalı emtia fiyatları göz önüne alındığında dikkatli olunması konusunda uyarıyor. 

Para politikası ve piyasalar: gevşeme, gerginlik ve kırılganlık ABD'de, Federal Rezerv (FED), Eylül ayı ortasında yılın ilk faiz indirimini (25 baz puan) gerçekleştirerek hedef aralığını %4,00-%4,25'e çekti. Başkan  Powell, bu hamleyi enflasyonun hala yüksek seyretmesine ve risklerin iki taraflı olmasına rağmen, ılımlı büyümeye ve işgücü piyasasındaki bir miktar yumuşamaya bir yanıt olarak nitelendirdi. 

Bu arada, tahvil piyasaları tedirginliğini sürdürüyor. Uzun vadeli devlet tahvili getirileri bu çeyrekte birçok piyasada yükseldi ve bu da küresel sabit getirili tahvil piyasasındaki strese işaret ediyor. 

Analistler, faiz indirimlerinin devam etmesi ve vade riskinin yeniden odak noktasına gelmesiyle birlikte oynaklığın keskin bir şekilde geri dönebileceği Ekim ayının yeni bir türbülans getirebileceği konusunda uyarıyor.

Euro öne çıktı

Döviz kurları arasında Euro öne çıktı. 2017'den bu yana en güçlü yükselişini kaydeden Euro'nun yükselişinin devam etmesi bekleniyor ve bazı tahminler dolara karşı 1,20 doların üzerinde bir seviyeye işaret ediyor. Financial Times Haberinde, küresel faiz ayarlamaları ve korunma dinamikleri nedeniyle para akışlarının dolar riskinden uzaklaşarak yeniden konumlandığı görülüyor. 

Yurt içinde tüketici güven endeksi Eylül’de bir önceki aya göre %0,4 gerileyerek 83,9 seviyesinde gerçekleşti. Reel kesim güven endeksi ise aynı dönemde son 5 ayın en yüksek düzeyine çıktı. TCMB’nin derlediği verilere göre sektörel enflasyon beklentileri Eylül’de bir miktar iyileşti. Birleşmiş Milletler Genel Kurulu zirvesinde Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Trump arasında gerçekleştirilen görüşme yakından takip edildi ve ABD Başkanı Trump’ın açıklamaları piyasaların odağında yer aldı. 

Trump’ın Ukrayna lehine değişen tavrı ve ateşkes anlaşmasına varılamadığı taktirde Rusya’ya yeni gümrük vergileri uygulanacağını dile getirmesi jeopolitik endişelerin bir miktar artmasına neden oldu. Ayrıca Trump, 1 Ekim’den itibaren ABD’de üretim tesisi kurmayan şirketlerin ürettiği markalı veya patentli ilaç ürünlerine %100 gümrük vergisi uygulanacağını duyurdu.

İyimserlik ve kırılganlık arasında gidip gelen ülkemizin 22-27 Eylül dönemindeki ekonomik söylemi, bir özet gibi rekabet eden güçlerin bir karışımıdır: Geçici bir pozitif ivme, kalıcı enflasyon, politika gerginliği ve dengeyi bozabilecek dış riskler.

BIST 100’de dalgalı seyir

Bu hafta dalgalı bir seyir izleyen BIST-100 endeksi Perşembe kapanışı itibarıyla geçen hafta Cuma günü kapanışına göre %0,7 yükseldi. Türk lirası USD karşısında gerilerken, euro karşısında bir miktar değer kazandı. Türkiye’nin 5 yıl vadeli CDS primi bu hafta 20 baz puan yükselerek 261 baz puan düzeyine çıktı. 

Bu hafta yatırım araçlarından altın ve dolar kazandırdı Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi haftayı ortalama yüzde 1,27 kayıpla tamamladı...

Bu hafta yatırım araçlarından altın ve dolar kazandırdı. Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi haftayı yüzde 1,27 değer kaybederek 11.151,20 puandan tamamladı. Endeks, hafta içinde en düşük 11.133,23 ve en yüksek 11.540,66 puanı gördü. Aynı dönemde Borsa İstanbul mali endeksi yüzde 1,87 düşüşle 14.809,43 puan, sanayi endeksi yüzde 1,45 azalışla 14.683,58 puan ve hizmetler endeksi yüzde 1,78 kayıpla 10.896,92 puan olurken, teknoloji endeksi yüzde 2,68 yükselişle 28.313,10 puan oldu.

Işıklar Enerji ve Yapı Holding en çok prim yapan hisse

Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksine dahil hisse senetleri arasında bu hafta en çok yükselen yüzde 22,45 ile Işıklar Enerji ve Yapı Holding AŞ oldu. Işıklar Enerji ve Yapı Holding AŞ'yi yüzde 18,75 ile Destek Finans Faktoring, yüzde 17,97 ile Ral Yatırım Holding izledi. Söz konusu hisseler arasında en çok değer kaybedenler yüzde 10,70'le Fenerbahçe Futbol AŞ, yüzde 10,44'le KUYAŞ Gayrimenkul ve yüzde 10,07'le Anadolu Efes Biracılık olarak sıralandı. Borsa İstanbul'da hisseleri işlem gören en değerli şirketler, 990 milyar 888 milyon lirayla ASELSAN, 587 milyar 160 milyon lirayla Garanti BBVA ve 441 milyar 255 milyon lirayla Türk Hava Yolları oldu.

Altın ve dolar yükseldi

24 ayar külçe altının gram fiyatı yüzde 3,18 artışla 5 bin 30 liraya, cumhuriyet altınının fiyatı yüzde 3,16 yükselişle 33 bin 951 liraya çıktı. Doların satış fiyatı yüzde 0,46 artarak 41,5720 lira, avronun satış fiyatı ise yüzde 0,15 azalarak 48,6230 lira oldu. Geçen hafta 55,8710 lira olan İngiliz sterlininin satış fiyatı, bu hafta yüzde 0,30 düşüşle 55,7040 liraya geriledi. İsviçre frangı ise önceki haftaya kıyasla yatay seyirle 52,1190 liradan alıcı buldu.