Türkiye sanayisinin lokomotifi olan OSB’ler, çelişkiler ile yüzleşiyor. Bir yanda artan ihracat hedefleri, yeni fabrika yatırımları ve teknolojik dönüşüm için ayrılan devasa bütçeler; diğer yanda ise bu çarkları döndürecek nitelikli insan kaynağı. Sanayiciler, "işsizlik var ama çalıştıracak eleman bulamıyoruz" serzenişini hiç olmadığı kadar yüksek sesle dile getiriyor.

RAKAMLAR TEHLİKENİN BOYUTUNU GÖSTERİYOR

Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşu (OSBÜK) ve yerel sanayi odalarından derlenen 2025 yılı ilk yarı verileri, durumun ciddiyetini ortaya koyuyor. Türkiye genelindeki OSB'lerde acil olarak doldurulması gereken nitelikli personel açığının 350 bini aştığı tahmin ediliyor. Bu açığın en çok yoğunlaştığı alanlar ise şunlar:

CNC operatörleri ve programcıları, otomotivden savunma sanayiine kadar her sektörde kullanılan bilgisayar kontrollü makineleri yönetecek uzman açığı, en kritik sorun olarak öne çıkıyor.

Kaynak teknolojileri uzmanları,Özellikle argon ve gazaltı kaynağında sertifikalı usta bulmak neredeyse imkansız hale gelmiş durumda.

Makine bakım ve otomasyon teknisyenleri, robotik sistemlerin ve otomasyon hatlarının bakımını yapacak, arızalara müdahale edecek yetkin personel, altın değerinde.

Tekstil makineleri operatörleri, dokuma, iplik ve boya makinelerini verimli kullanabilecek deneyimli usta açığı, tekstil sektörünün kanayan yarası.

MESLEK LİSESİ MEMLEKET MESELESİ

Uzmanlar, sorunun temelinde yıllardır süregelen bir eğitim ve algı problemi yattığını belirtiyor. Ailelerin çocuklarını "kolunda altın bilezik" olarak görülen mesleki eğitim yerine üniversiteye yönlendirme eğilimi, sanayinin insan kaynağı havuzunu kuruttu. Meslek liselerinin itibar kaybetmesi ve mezunların sanayinin güncel teknolojik ihtiyaçlarına cevap verememesi, makasın daha da açılmasına neden oldu.

Sanayiciler, kapılarına dayanan bu krizden çıkış için topyekün bir seferberlik çağrısında bulunuyor. Çözüm önerileri arasında şunlar öne çıkıyor:

Maaş ve sosyal haklarda iyileştirme, nitelikli personeli çekmek için rekabetçi maaş politikalarının ve sosyal imkanların yaygınlaştırılması.

Mesleki eğitime itibar kazandırılması, Kamu spotları, diziler ve rol model kampanyaları ile meslek sahibi olmanın yeniden prestijli hale getirilmesi.

İş garantili eğitim modelleri OSB'ler ve büyük sanayi kuruluşlarının, kendi ihtiyaçlarına yönelik "usta yetiştirme programları" başlatarak gençlere iş garantili eğitim sunması.

Kadın istihdamının teşviki, Özellikle teknisyenlik gibi alanlarda kadınların da sanayi üretimine katılımını artıracak pozitif ayrımcılık politikaları.