Resmi verilerin olmayışı ve denetim mekanizmalarının zayıflığı, özellikle yasa dışı bahis hacmini hızla artırıyor. Uzmanlar, Türkiye’de yasa dışı bahisin yıllık hacminin 25 ila 50 milyar dolar arasında değiştiğini belirtiyor.

Yaklaşık 20 milyon kişi bahis oynuyor

Toplumdaki gelir yetersizliği ve finansal baskılar, bireyleri alternatif kazanç arayışlarına itiyor. Verilere göre Türkiye’de yasal bahis oynayanların sayısı yaklaşık 7 milyon, yasa dışı bahis oynayanların sayısı ise 12 milyona ulaştı. Böylece toplamda 19–20 milyon kişi yani toplumun yaklaşık yüzde 23’ü bahis faaliyetleriyle ilişki içinde.

Sektör temsilcileri, spor camiasındaki gelir dengesizliklerinin ve kulüplerin mali sorunlarının da etik dışı kazanımlara yönelimi artırdığını ifade ediyor. Hakem ödemeleri, altyapı finansmanı ve kulüplerin kronik bütçe açıkları da riskli yapıyı besleyen unsurlar arasında.

25 yılda 100 kat büyüme

Türkiye’de yasa dışı bahis hacmi son 25 yılda dikkat çekici bir artış gösterdi. 2000’li yılların başında 500 milyon dolar civarında olduğu tahmin edilen yıllık yasa dışı bahis hacmi, bugün 50 milyar dolar seviyesine ulaşmış durumda. Bu büyüme hızında, ekonomik kırılganlıklar kadar hukuki yaptırımların yetersizliği ve parasal takibin zayıflığı da etkili oldu.

Uzmanlar, kolay yoldan kazanç vadeden yasa dışı sistemlerin, ekonomik zorluk dönemlerinde daha fazla ilgi gördüğüne dikkat çekiyor.

Dünya piyasası 1,7 trilyon dolara ulaşıyor

Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi (UNODC), küresel yasa dışı spor bahis piyasanın yıllık hacminin 350 milyar dolar ile 1,7 trilyon dolar arasında olabileceğini belirtiyor. Türkiye’nin bu pastadan aldığı payın ise giderek büyüdüğü değerlendiriliyor.

Türkiye özelinde yapılan farklı akademik ve sektörel tahminler, yasa dışı bahis hacminin 1 trilyon TL (yaklaşık 25 milyar dolar) ile 50 milyar dolar arasında değiştiğini gösteriyor. Bu fark, piyasanın kayıt dışı yapısından kaynaklanan ölçüm zorluklarını da ortaya koyuyor.

Denetim mekanizması yok

Sektördeki büyümenin en önemli nedenlerinden biri de “denetimsizlik”. Türkiye Futbol Federasyonu’nda, uluslararası örneklerde olduğu gibi gelişmiş veri analiz sistemlerinin bulunmaması, şüpheli hareketlerin erken tespit edilmesini zorlaştırıyor.

Bahis oranlarındaki olağan dışı değişimleri, hakem kararlarındaki sistematik şüpheli davranışları, maç içi anomalileri tespit eden bütüncül dijital izleme sistemleri Türkiye’de etkin şekilde kullanılmıyor. Bu eksiklik, yasa dışı bahis organizasyonlarına geniş bir hareket alanı açıyor.

Ayrıca TFF, kulüpler ve ilgili kamu otoriteleri arasındaki koordinasyon eksikliği, sektördeki risklerin büyümesine neden oluyor. Uzmanlar bu durumu, “Denetim mekanizmasının fiilen çöktüğünün en net göstergesi” olarak yorumluyor.

Yasal boşluklar ve şeffaflık sorunu 

Hakem, futbolcu ve kulüp çalışanlarının bahis kayıtlarının sistematik şekilde takip edilmemesi, sektördeki en kritik zafiyetlerden biri olarak gösteriliyor. Kulüplerin mali tablolarındaki şeffaflık eksikliği ve gelirlerin kontrolsüz hareketi, manipülasyon riskini artırıyor.

Yaptırımların caydırıcı olmaması, toplumdaki “kolay kazanç” algısıyla birleşince yasa dışı bahisteki hacim hızla büyüyor. Ekonomistler, düşük yakalanma riski ve yüksek kazanç vaadinin bu artışın en temel nedenlerinden biri olduğunu vurguluyor.

Etik aşınma spor kültürünü zorluyor

Spor sosyologları, Türkiye’de rekabet kültürünün sağlıklı gelişmemesinin etik dışı davranışlara zemin hazırladığını belirtiyor. Toplumdaki “herkes yapıyor” anlayışının, şike, teşvik, doping ve yasa dışı bahis gibi unsurlara toleransı artırdığı ifade ediliyor.

UEFA ve FIFA’nın bütünlük (integrity) standartlarının yerel düzeyde yeterince uygulanmaması, riskleri daha da büyütüyor.