Pasifik Dünya'nın zorlu dönemeci
Pasifik güç savaşı, ekonomik, askeri, teknolojik ve jeopolitik alanlarda süren bir bölgesel hakimiyet yarışıdır. Dünya ekonomisinin büyük bölümü artık Asya'da döndüğü için bölgenin önemi giderek artıyor.
Çin; Güçlü ekonomik büyüme, askeri modernizasyon, Güney Çin Denizi’nde geniş egemenlik, kuşak ve yol projesiyle nüfuz alanını genişletmektedir.
ABD; Asya’daki müttefiklerini destekleme, (Japonya, Güney Kore, Filipinler, Avustralya, Çin’in bölgedeki etkisini sınırlama stratejisi içindedir.
Diğer önemli ülkeler; Japonya; teknoloji ve donanma gücü yüksek, Hindistan; Çin’e karşı denge unsuru. Avustralya ve Güney Kore; ABD’nin önemli ortakları. ASEAN ülkeleri; Güney Çin Denizi gerilimlerin merkezinde.
Rekabetin başlıca alanları, Güney Çin Denizi; petrol, doğalgaz ve stratejik deniz yolları, Çin’in yapay adalar inşa etmesi, ABD’nin “seyir özgürlüğü operasyonları”, teknoloji savaşı, 5G, çip üretimi, yapay zeka, ABD’nin Çinli şirketlere kısıtlamaları. Tayvan meselesine kritik potansiyel çatışma noktası. ABD Tayvan’ın savunmasını destekliyor. Çin Tayvan’ı “ayrılmaz parça” görüyor.
Ekonomik rekabet; tarife savaşları, tedarik zincirlerinin Asya dışına çekilmesi. Dünya ticaretinin yarısından fazlası Pasifik üzerinden geçiyor. Küresel ekonomi, teknoloji güvenlik düzeni büyük ölçüde bu rekabete bağlı. Olası bir Tayvan veya Güney Çin Denizi krizi küresel bir sarsıntı yaratabilir.
Pasifik güç mücadelesi, 21. yüzyılın en kritik rekabeti olarak kabul ediliyor. Bugün küresel düzenin geleceğini belirleyen asıl savaş, Rusya-Ukrayna veya Orta Doğu değil; ABD-Çin eksenli bir Pasifik hakimiyet savaşıdır. Bu mücadele sıcak savaş değil, ekonomik kuşatma, diplomatik ittifaklar, tedarik zinciri kontrolleri, teknoloji ambargoları, deniz üstünlüğü ve çevreleme politikalarıyla yürütülen 21. Yüzyıl “soğuk” savaştır.
Askeri boyut; Çin, Tayvan’ı zorla alabilecek kapasiteyi 2030 öncesi tamamlamaya çalışıyor. Donanma büyüklüğü ABD’yi geçti, ancak kalite, teknoloji farkı hala ABD lehinde. Çin’in doktrini, ABD uçak gemilerinin yaklaşmasını engellemek. Füze üstünlüğü ve teknolojisi.
Ekonomik boyut; Çin’in arz zinciri gücü, dünya elektronik üretiminin %60’ndadir toprak elementlerinde %80 hakimiyet, dünya çelik üretiminde %50.ABD’nin karşı stratejisi; çip üretiminin geri çekilmesinin şirketlerine ambargolar, üretimin müttefiklere çekilmesi (Vietnam, Hindistan, Meksika), bu ekonomik savaş askeri savaş kadar belirleyici olmasıdır.
Teknoloji savaşı; yapay zeka, çip üretimi, kuantum bilgisayarlar, 5G/6G altyapısı, İHA-SİHA sürü teknolojileri, Çin’in hedefi 2027’de ABD teknolojik üstünlüğünü kırmak, ABD’nin hedefi Çin’i 10 yıl geride tutmak.
Pasifik güç savaşı Türkiye’yi üç alanda doğrudan etkiliyor. Tedarik zinciri; elektronik, çip, batarya, güneş paneli pazarları, batıya doğru yeniden yapılandırılırken Türkiye ara üretim merkezi olabilir.
Boğazlar ve enerji koridoru; Çin’in kuşak, yol hattı üzerinde Türkiye kritik bir düğüm noktası. Savunma sanayii, İHA teknolojileri, gemi modernizasyonu, radar-uydu teknolojileri. Türkiye denge stratejisi, izleyen kritik oyunculardan biridir. Pasifik güç savaşı dünyanın yeni merkez platformudur. NATO’nun yeni odak noktası, Çin’in yükselişinin sınandığı cephe, ABD’nin küresel liderlik testinin yapıldığı arena, dünya ekonomisinin geleceğini belirleyen ana oyun hattı.21. yüzyılın en büyük güç rekabeti Pasifik Okyanusu’nun alanından tüm dünyayı etkisi altına alacak yeni bir dönemi başlatacaktır.