Mustafa DENİZ

TCMB tarafından yıl başında açıklanan resmi takvime göre, Temmuz ayı Para Politikası Kurulu toplantısı yarın gerçekleştirilecek. Toplantının ardından aynı gün saat 14.00’te yeni faiz kararı kamuoyuyla paylaşılacak.

Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısına yönelik beklenti anketinin sonucu yayımlandı. Beklenti anketine katılan 21 ekonomistin 11'i, politika faizinde 250 baz puan, 4'ü 300 baz puan, 6'sı 350 baz puan indirim yapılacağını tahmin etti. Bazı ekonomistlere göre Merkez Bankası 600 baz puan indirim yapacak. Ekonomistlerin genel görüşü ise temmuz ayı PPK kararı beklentilerinin medyanı, politika faizinin 250 baz puan indirilerek yüzde 43,50'ye çekilmesi yönünde oldu.

Ekonomistlerin yıl sonu politika faizi beklentilerinin medyanı ise yüzde 35 civarında. 24 Temmuz öncesinde tam anlamıyla “faiz toto” oynanmaya başladı. Bütün bu tahminler, Merkez Bankası Para Politikası Kurulu’nun açıklamasıyla şimdilik son bulacak. 

Haziran ayında gerçekleştirilen PPK toplantısında, politika faizi değiştirilmeyerek yüzde 46'da sabit tutulmuştu. En son nisan ayında politika faizi 350 baz puan artırılmıştı ve yüzde 46'ya çıkarılmıştı. TCMB, mayıs ayında da faizi sabit bıraktı.

Faiz oranları, sadece bankacılık sektörü ya da kredi piyasalarını değil, aynı zamanda döviz kuru, altın fiyatları ve borsa gibi yatırım araçlarını da doğrudan etkiliyor. Bu nedenle TCMB’nin alacağı yeni karar, yatırım stratejileri üzerinde belirleyici rol oynayacak.

Para politikası esnekliği korunmalı

TEPAV, enflasyondaki düşüşe rağmen Merkez Bankası hedeflerinin halen uzak olduğunu belirtti. Politika faizinin yüzde 43’e çekilmesini ve para politikası esnekliğinin korunmasını önerdi. Notta, hukukun üstünlüğünün sağlanmasının acil bir öncelik haline geldiği belirtilerek yapısal reformlara öncelik çağrısı yapıldı.

TEPAV Para Politikası Çalışma Grubu tarafından hazırlanan Para Politikası Değerlendirme Notu’nun 21. sayısı yayımlandı. 

Enflasyonda Mayıs 2024’ten bu yana önemli bir düşüş gerçekleştiği ve düşüş eğiliminin tüm bu risklere rağmen bir süre daha sürmesinin beklendiği belirtilen notta, enflasyonla mücadelenin sürdürülebilirliği ve kalıcı düşük bir enflasyon düzeyine ulaşılmasının giderek zorlaştığına dikkat çekildi.

Notta, “Atılmakta olan siyasi adımların ve uygulanmakta olan ekonomik programın 2026 sonuna kadar Türkiye’yi yüzde 20’nin belirgin biçimde altındaki bir enflasyon düzeyine ulaştırmasının çok zor” ifadesine yer verildi.

Türkiye’nin Haziran 2025’teki yüzde 1,37’lik aylık enflasyonunun G20 ülkeleri arasındaki en yüksek ikinci enflasyon olduğunun belirtildiği notta, mart ayından bu yana yaşanan gelişmelerin makroekonomik istikrar ve yapısal temellerin güçlendirilmesinin ne denli önemli olduğunu bir kez daha gösterdiğine dikkat çekildi.

Hukukun üstünlüğü

Notta, iç ve dış belirsizliklerin arttığı bir dönemde, kontrol edilebilir risklerin azaltılmasının kritik olduğu vurgulanarak, adil ve hızlı işleyen bir yargı sistemiyle hukukun üstünlüğünün sağlanmasının acil bir öncelik haline geldiği belirtildi.

Türkiye’nin yeni bir kalkınma stratejisine ihtiyaç duyduğu ifade edilen değerlendirmede, yapısal tedbirlerle desteklenecek bir programın ve mali disiplinin enflasyonla mücadeleyi kolaylaştıracağı kaydedildi. Bu kapsamda; vergi reformu, kayıt dışı ekonomiyle etkin mücadele, kamu harcamalarının verimli hale getirilmesi ve koşullu gelir garantilerinin gözden geçirilmesi gibi adımların zorunlu olduğu ifade edildi.

Yönetilen fiyatların enflasyon mücadelesini destekleyecek şekilde belirlenmesi, fiyatlama ataletinin giderilmesi, rekabet artırılması ve özel sektörle yapıcı diyalog önemli. TCMB, TÜİK ve BDDK gibi kurumların bağımsızlığını güçlendirecek, verimliliği artıracak, yeşil dönüşümü hızlandıracak ve eğitim kalitesini yükseltecek yapısal reformlara öncelik verilmesi çağrısı yapıldı.

Haftalık repo faizi yüzde 43’e düşürülmeli

TEPAV Para Politikası Çalışma Grubu, bu çerçevede politika faizi olan haftalık repo faizinin yüzde 43’e düşürülmesini, para politikasının esnekliğini korumak adına Merkez Bankası’nın gecelik borç verme faizi ile repo faizi arasındaki alanın muhafaza edilmesini ve gecelik borç verme faizinin yüzde 46 olarak belirlenmesini önerdi.