Çağlar ÇAĞATAY

Teknik kadrolarıyla gönüllü olarak deprem bölgesindeki hasar tespit çalışmalarına katıldıklarını dile getiren Adıgüzel, okul, hastane, idari bina, sosyal konut gibi kamu yapılarıyla iştigal eden kamu müteahhitlerinden ziyade "yap-satçı" firmaların yaptıkları binalarda yıkım olduğunu söyledi. 

Kamu binaları az hasar gördü

Adıgüzel, yıkımların tek sorumlusunun müteahhitler olmadığını belirterek, "Biz kamu müteahhitleri açısından bir değerlendirme yaptığımızda, depremin yıkıcı etkisi ne kadar büyük olsa da kamu müteahhitleri tarafından yapılan binaların çok az oranda hasar görmesi ve hatta afet bölgesinde TOKİ tarafından yapılmış konutların nerdeyse hasarsız olarak ayakta kalması elbette doğru yapılan uygulamaların bir sonucudur. Bu durum genel itibarıyla kamuya ait binaların ülkemizde çok daha sıkı denetlendiğini, zemin etüt raporu sonuçlarına göre statik projelerin oluşturulduğunu ve deprem yönetmeliğine göre daha uygun yapıların inşa edildiğini göstermektedir" diye konuştu.

Adıgüzel, dernek olarak bundan sonra alınması gereken önlemlere ilişkin öneriler hazırladıklarını belirterek bu önerilerini şöyle sıraladı:

"Yapı denetim firmalarının sorumluluğu artırılmalı, yapıların proje ve teknik detaylara uygun olarak inşa edilmesi yaptırımlarla düzenlenmeli. Yapılarda kullanılan malzemelerin standartlara uygunluğunu sağlayan özel laboratuvarların yapılardaki sorumluluğu artırılmalı. Yapılarda projesine göre uygulama yapmak amacıyla yüklenici firma bünyesinde yeterli sayıda teknik elemanın bizzat işin başında sürekli olarak bulunması sağlanmalı ve bu kişilere sorumluluk yüklenmeli. Yapıya kullanma izni alındıktan sonra ilerleyen süreçte yapının statiğini ve dayanımını etkileyecek, kolon kesme, taşıyıcı sisteme ait demir kesme, betonarme taşıyıcı duvarı yıkma, betonarme sistem içinde yapılmaması gereken elektrik, mekanik tesisatlar ve benzeri tadilatlar ile eklentilerin yapılması gibi sorunların önüne geçmek adına bu işleri yapanlara çok büyük cezai müeyyideler getirilmeli.”

İskan veren denetlenmeli

Beton malzemesinin üretimini yapan hazır beton firmalarına teknik eleman çalıştırma zorunluluğu getirilmesi ve yapılardaki sorumluluklarının artırılması gerektiğini belirten Adıgüzel, "Müteahhitlik sektörünün yıllardır yasaya dayalı bir meslek odasının olması talebi karşılanarak, müteahhitlerin kayıt altına alınması, sicillerinin tutulması, sorumlulukları ölçeğinde eğitim sertifikasyonuna tabi tutulmaları sağlanmalıdır. Yapının uygulama aşamasında gerekli mesleki bilgi ve belgeye sahip olmadan çalıştırılan işçi ve taşeron firmalar, 'taşeron' statüsüne kavuşturularak, özellikle kaba inşaat taşeronlarına sorumluluk yüklenmelidir. Yapının ilgili aşamalarında temel vizesi ve iskan (oturulabilir) raporu veren kurum ve kuruluşların ilgili personeli de ihmal ve kusurlular zincirine dahil edilmelidir" değerlendirmesinde bulundu.

Sicil affı getirilmeli

Son iki yıldaki ekonomik gelişmeler nedeniyle kamuya iş yapan çok sayıda müteahhidin yasaklı duruma düştüğünü söyleyen Adıgüzel, "Böylesi olağanüstü bir süreçte liyakati ve mesleki donanımlarına çokça ihtiyaç duyulan meslektaşlarımızın, çıkarılacak bir sicil affıyla yeniden mesleklerine kavuşturulmaları, ülkemizin yeniden imarı için yapılacak ihalelerde rekabetin artırılmasıyla bu sürecin daha doğru ilerlemesi adına büyük katkı sunacaktır" diye konuştu.