ABD gibi sürekli seçim yaşanan bir yerde 2026’da yapılacak ara seçimler için tahminde bulunmak konusunda hem erken hem de Demokratların zaferinin belirli sınırlılıkları var. Bütün bunlara rağmen, sonucu Trump güzel özetledi: Demokratlar için çok güzel, Cumhuriyetçiler için ise kötü bir gece. Sebepleri üzerinde elbette düşünmek lazım. 

Trump seçim pusulasında yoktu ama adı her yerdeydi

Öncelikle ABD toplumunda Trump’ı sevenler kadar ondan nefret edenlerin de olduğunu biliyoruz. Her iki tarafın sayısal üstünlüğü konusunda net bir şey söylemek zor zira toplum dinamik. Sevme-nefret etme spektrumunda bir taraftan diğer tarafa atlamak zor olsa da Trupizmin yarattığı devrimci ya da radikal ortam toplumun dinamik kesimlerini harekete geçirebilecek başka (Trump karşıtı olabilecek) devrimci ya da radikal fikirler üretebiliyor. Dolayısıyla Trumpizm yani MAGA (ABD’yi yeniden en büyük yapma) ideolojisi sonuçlarıyla yargılanacak ve sonuçlar başarısız bulunursa kimse, Trump dahi yerini garanti görmemeli. Anayasal nedenlerle Trump’ın bir dönem daha başkan olması güç görünüyor ama Trumpizmin Cumhuriyetçi Parti üzerindeki etkisi kanalıyla Trump siyasetteki varlığını devam ettirmeyi umuyor. Trump’ın sadece ABD devletini değil, toplumunu da dönüştürmeyi arzu ettiğini biliyoruz. Yani Amerikan ulusunun yeni bir yorumunun babası olmayı arzu eden oldukça hırslı bir başkan var karşımızda. Bu nedenle seçim yenilgisini kendi üzerine almaktansa Cumhuriyetçi Parti’ye havale etmeyi tercih etti. Bu noktada Trump’a yüklenmek mi lazım yoksa suçu Cumhuriyetçi seçmenin göstermiş olduğu davranış kalıbında aramak mı lazım, uzmanlar ikiye bölünmüş durumda.

New Jersey, Virginia, Kaliforniya

New Jersey, Virginia ve Kaliforniya seçimlere Trump karşıtlığı gerçekten damga vurdu. Virginia, Kaliforniya ve New York temelde Demokrat Parti’nin güçlü olduğu yerler, dolayısıyla Cumhuriyetçi Parti’nin zorlanmasının doğal karşılanması da gerekir. Virginia ayrıca Federal Hükümet’in kapanmasından, Federal Hükümet’in küçültülmesi ve yeniden “verimlilik” adı altında örgütleme çabalarından en çok etkilenen eyaletlerden biriydi. Dolayısıyla valiliği kazanan Demokrat adayın Trump’ın liderlik kimliğine yönelik doğrudan eleştirileri seçmeni kalbinden yakaladı. Üstelik Virginya’da bir de mesaj skandalı yaşanıyordu. Durum bir yandan komik. Savcılık için yarışan Jones’un 2022’de kaleme aldığı telefon mesajları ortaya çıktı. Bu mesajlarda Jones ’un 1 numaralı fantezisinin Cumhuriyetçileri öldürmek olduğu ortaya çıkmıştı. Gülüp geçilecek ya da ayıplanarak omuz silkilecek mevzu MAGA ideolojisinin mimarlarından Kirk, kafasına gerçekten bir kurşun yediğinden dolayı başka bir seviyeye çıktı. Mesele bu bambaşka seviyede- yani Cumhuriyetçiler gerçekten kafalarına kurşun yiyebiliyorken- açılan tartışmamın seçim sonuçlarını hiç etkilememesi. Bir kısım seçmen, Trump ve yandaşlarının bir tür Anti-Amerika/Amerika karşıtlığının kendisi olduğuna inanıyor ve Deccal’i yok etmek için ne gerekiyorsa yapmanın çok da problem olmadığını düşünüyor. Trump karşıtlığı üzerinden kotarılan kampanyanın Cumhuriyetçi Parti’ye de göz kırpan ve Cumhuriyetçilere doğru kayma eğilimi gösteren New Jersey’de başarıyı getirdiği gözlemlendi. Aday, Trump ile arasına mesafe de koysa, Trump’dan telefon da kabul etse Trump üzerinden eleştirilmekten kurtulamadı. Trump’ın New York’a yönelik tehditleri de işi kolaylaştırmadı tabi. Kaliforniya’nın Trumpizm ile sınavı ve savaşı eski zaten. Salı günü verilen oyla eyalet meclisinde Cumhuriyetçilerin koltuk sayısının ara seçimler öncesi artırılma olasılığı engellenmiş oldu. Demokrat Vali Newson, Trump’ın ordu ve yargı üzerinden giriştiği devrimin seçim ve yargı üzerinden durdurulabileceğini böylece göstermiş oldu. Seçmen, bu nedenle Trump’ın mali destek ile tehditlerine çok aldırmamış gözüküyor. 

Trump karşıtları, Trump’ın ve ona destek veren Cumhuriyetçi aklın “öcülüğü” üzerinden seçimlerde örgütlenebilmişken Trump destekçilerinin Trump’ın ismi seçim pusulasında olmadıkça Cumhuriyetçi adaylar için çok da zahmete girmediğini görüyoruz. Bu Demokrat Parti için gerçekten sevinilecek bir şey mi, bundan emin değilim. Zira Trump karşıtlığının tıpkı Trump yanlılığı gibi hafif, sabun köpüğü bir tarafı var. Ara seçim ya da gelecekteki Başkanlık seçimlerinde elit-halk bölünmesine, sokaktaki insanın “zenginlerden hesap soralım” öfkesine, halkın daha iyi yaşam ümidine (teknolojik-askeri üstünlük aracılığıyla olsa da), yabancılar bizi sömürmesin hezeyanlarına filan daha ciddi cevap verebilecek bir siyasi alternatif çıktığında Demokrat Parti’nin bugün çoğunlukla dayandığı Trump karşıtlığı, bambaşka bir Trumpizm/popülizm içerisinde eriyip gidebilir. Bu yüzden bir kısım Demokratlar için kutlamanın erken olduğunu söylerken, bir kısım da kendisini demokrat sosyalist olarak tanımlayan, Müslüman kimliğini saklamayan ve açıkça Filistin’i destekleyen Mamdani’nin zaferine bakılması gerektiğini söylüyor.

Memdani olayı

Mamdani büyük bir oyla belediye başkanı oldu ve tıpkı Obama gibi “seçilmek için büyük bağışçılara, büyük şirketlere, ne olduğu belli olmayan fonlara dayanmadan bir yol izlemek mümkün” imajını çizdi. İmaj, gerçeği yansıtıyor mu yansıtmıyor mu zaman içerisinde görünecek ama Obama’nın seçim kampanyasının başarısının yaratığı heyecanı, bunun devrim olarak nitelendirilesinin yarattığı heyecanı hatırlayan biri olarak halkın tekno-oligarklara ve seçkinci eski paraya karşı duyduğu nefret küçümsenmemeli diyorum. Trump’ın Mamdani’yi komünist olarak nitelendirmesinin sebebi ise seçim kampanyasını New York’u fakirler, işçiler ve göçmenler dahil desteksiz varolmak zorunda kalanlar için de yaşayan bir şehir haline getirme vaadine dayandırması. Trump’ın popülizmi fakirlere ve işçilere bedava otobüs bileti ve çorba dağıtmayı onaylamıyor. Ki Memdani bile, “zenginlere daha çok vergi koyun” sloganı atan gençleri selamlamayı kısa kesmişti kampanya döneminde. Trump, fakirlere ve işçilere daha az vergi ve kira indirimleri gibi küçük ulufeler vaat etmiyor; daha fazla iş, daha çok çalışma saati, daha yüksek gelir vaat ediyor. Trump’a göre göçmenleri yolladıktan sonra açılan iş imkanlarında çalışma şansını kullanmayanlar köpek gibi ölebilirler. Memdani konusundaki fikri de daha iyi değildir. Ama genelde Müslümanlardan da destek almayı başaran Trump için Memdani önemli bir rakip, üstelik hiçbir zaman 11 Eylül travmasını tam atlatamamış bir şehirde iktidara gelmeyi başardı. Demokrat Parti, Memdani konusunda karar veremiyor. Fırsatı görüyor, ama Memdani gerçek bir devrim mi istiyor yoksa Trump popülizmini sol sosa bulayıp devrim istiyormuş gibi mi görünüyor Parti eliti kararsız. Amerikan sosyalizminin el değmemiş, saf bir yanı vardır, Demokrat Parti’nin kültürel liberalizmi ile uyuşmaz. Memdani gerçek bir demokrat sosyalist değil de demokrat sosyalist rolü yapan bir figürse Parti tarafından çok daha rahat benimsenir. Ne nedir zaman gösterecek. Hem Trump ve Cumhuriyetçileri hem de Demokratları çok hareketli, çok heyecanlı günler bekliyor. ABD, felç olmayıp bu hareketli, heyecanlı atmosferi kullanabilirse karlı çıkar.