SON DAKİKA

Havanın ruhu bozuldu: Nem, sıcaklık ve psikolojik çöküş

Esra Tanrıverdi 07 Tem 2025

Bir zamanlar yaz mevsimi denince aklımıza gelen neşeli anılar, artık yerini bunalım dolu günlere bıraktı.

Gölgede bile nefes almakta zorlandığımız, geceleri uyuyamadığımız, sabahları yorgun kalktığımız bu yeni yazlar, sadece bedenimizi değil, ruhumuzu da hasta ediyor.

İklim krizinin sessiz ama sarsıcı etkilerinden biri de artan hava nemi. Bu sinsi yükseliş, sadece meteorolojik bir detay değil; adeta ruh halimizi emen görünmez bir canavar gibi.

Amerikalı çevre psikoloğu Renee Lertzman, bu ruhsal kırılmayı “eko-melankoli” kavramıyla açıklıyor. Ona göre iklim değişikliği karşısında yaşadığımız çaresizlik, suçluluk ve kaygı bir tür varoluşsal üzüntüye dönüşüyor. Ve bu sadece “çevreci” duyarlılık gösteren insanları değil, hepimizi etkiliyor.

Nemli havalarda bedenin soğuma mekanizması çalışmaz hale geliyor. Buharlaşma yavaşlıyor, sıcaklık baskısı artıyor. Ama asıl tehlike içeride başlıyor:

Duygusal denge bozuluyor, zihinsel işlevler yavaşlıyor, insanlar daha kolay öfkeleniyor ve tahammül eşiği düşüyor. Dikkatiniz çabuk dağılıyorsa, kendinizi sebepsiz yere sinirli, huzursuz ve yorgun hissediyorsanız sebebi sadece sıcak değil: Nem yüklemesi yaşıyor olabilirsiniz.

Bilimsel veriler, sıcak ve nemli havalarda şu psikolojik etkilerin arttığını gösteriyor:

• Tükenmişlik hissi

• Anksiyete (kaygı bozukluğu)

• Depresif düşünceler

• Uykusuzluk

• Konsantrasyon düşüklüğü

• Öfke nöbetleri

• Huzursuzluk ve sosyal geri çekilme

• Hatta intihar girişimlerinde artış

Özellikle ruhsal rahatsızlık geçmişi olan bireyler için bu dönem çok daha kritik. Prof. Dr. Arif Verimli’nin de dikkat çektiği gibi, bipolar bozukluk, şizoaffektif bozukluk ve panik atak gibi durumlar yaz aylarında tetiklenebiliyor.

Peki ne yapalım?

- Önce bedenimizi koruyalım ki zihnimiz de dayanabilsin.

- Serinletici ama doğal içecekler (su, ayran) tüketin.

- Pamuklu, açık renkli ve rahat kıyafetler tercih edin.

- Gündüzleri dışarı çıkmaktan mümkün olduğunca kaçının.

- Ve en önemlisi: Ruhsal belirtilerinizi küçümsemeyin.

Çünkü iklim sadece dışarıda değil, içimizde de değişiyor.

Unutmayın; ruh sağlığı, mevsimsel etkilerden bağımsız değildir. Eğer yaz aylarında duygularınızla baş etmekte zorlanıyorsanız, bu doğaldır. Ama yalnız değilsiniz. Ve yardım istemek, zayıflık değil, dirençtir.

Nem bazen duvarları çatlatır. Ama en çok da içimizi…