“Whats Up Man” dünyanın bir çok yerinde olduğu gibi  zamanla Türkçe konuşmaların içinde de görülen bir söz haline geldi. Bizdeki “Whatsapp man”in anlamı ise;

Naber adamım?

Naber bro?

Naber kardeş? 

Naber baba?

Bu sözün bizde bazen  de “hayırdır bir şey mi var” gibi hesap sorucu bir özelliği de bulunuyor. 

İşte o “Whats Up Man” sözcüğünün  bir gün  küresel bir fenomene esin kaynağı olacağını kimse beklemiyordu. 

Nasıl mı?

“What’s up?” ve “App” kelimeleri birleşince “Whatsapp oldu.  “What’s up?” ifadesi İngilizce’de “N’aber?” anlamına gelirken , “App” kelimesi ise yine İngilizce olan “Application” kelimesinin kısa halidir.

24 Ocak 2009 yılında Jan Koum, Kaliforniya'da WhatsApp'ı kurdu. Koum anında WhatsApp adını seçti, çünkü kulağa "naber" (what's up) gibi geldi   Daha sonra WhatsApp 2.0, iPhone için App Store'da yayınlandı.(wikipedia).

İş görüşmelerimizi, aş görüşmelerimizi, okul arkadaşlarımızı, mezuniyetlerimizi, halı saha gruplarımızı, güvenlik ekiplerimizi, ödevidir, sınavıdır, kopyasıdır, düğünüdür, derneğidir, eylemidir  herkes kullanmaya başladı..

Herhangi bir felaket ya da  ve meydana olay anında bir anda yayılan fotoğraflar mı desem? kim tarafından gönderildiği belli olmayan ve “arkadaşlar” diye başlayan ses kayıtları mı desem Whatsapp hayatımızın vazgeçilmezi oldu. Ancak gelen bu son hamle ile ortalık biraz karıştı. 

Bauman’ın İktidar sahibi olmak, bilgiye sahip olmakla  mümkündür argumanından hareketle Whatsapp iktidarını daha de pekiştirmek için mi bu hamleyi yaptı yoksa küresel pazardaki değerini daha yükseğe çıkarmak için mi bu hamleyi yaptı hep birlikte göreceğiz. 

Ancak günlük yaşamda karşısına çıkan  “Sözleşmeyi okuyun ve onaylayın” ibarelerini gözünü kırpmadan onaylayan  kullanıcı Whatsapp’ın bu hamlesine tepkili.. Kimi Whatsapp’ı telefonundan sildi kimi gruplardan çıktı . Kısaca bu uygulama Whatsapp ile kullanıcı arasında çatışmaya yol açtı 

Şikago okulu temsilcilerinden Robert Park iletişimi uzlaşma ve çatışma potansiyelini de içinde barındıran bir etkileşim biçimi olduğunu vurgular ve  bu etkileşimin kaçınılmaz olarak daha derin bir anlamayı, dolayısıyla toplumsal bir uzlaşıyı getireceğini savunur. Bakalım gerçekten Whatsapp bu yeni sözleşme koşullarıyla ilgili son kullanıcıyı ikna edebilecek mi?  Ve o uzlaşı ortamı sağlanabilecek mi?

Bugün dünya üzerinde 2 milyar kullanıcıya sahip Whatsapp  Electronic Frontier Foundation'ın karşılaştırma çalışmasında aranan 7 güvenilirlik özelliğinden 6’sından tam not aldı. Son kullanıcıya bu kadar güven veren Whatsapp şimdi toplumun kişisel verilerin gizliliği konusunda endişelerini üzerinde topladı. Aslında kişisel verilerle ilgili eşik her teknolojik gelişmede biraz daha esnememiş miydi?

Aklıma yayınlandığı dönemde büyük yankı uyandıran “Truman Show” filmi geldi. Seyirlik bir eğlence olarak izlenen “Truman Show” filmi akademik  çalışmalarda önemli bir örneklem modeli olurken bugün hepimiz bu filmdeki gibi teknolojik gözetlemenin birer gözetileni değil miyiz?

Hiç düşündük mü evden işe giderken kaç yerde kameralar tarafından kayıt altına alınıyoruz. Sokak kamerası, mobese kamerası, işyeri kamerası .. Otobüste, yolda, durakta, işyerinde, okulda, hastanede, bankada kameralar sürekli kayıt altında . Tüm bu görüntülerden elde edilecek görüntüsel kimlik ise bu süreçte hayatımıza entegre olursa şaşırmamak gerekir. 

Özel yaşamı bu kadar gözler önünde yaşayan toplum aslında hem dayatmaya hem de uygulamanın AB dışındaki ülkelerde devreye sokulmasına  tepki gösterdi. İnsanlar belki de teknolojik açıdan kuşatılmış olarak hissettikleri bir ortamda bardağı taşıran son damlayı bekledi. 

Whatsapp ise Tahlil sonuçlarıyla ömrü azalmış bir hastaya söyler gibi  “8 Şubat tarihine kadar ne yapıyorsanız yapın” ama 8 Şubat’tan sonra “biz ne diyorsak o olacak” diye insanların kucağına bombayı atarak tepki topladı. 

Kısacası o kadar şey yazılıp o kadar şey söylendi ki çıksan bir dert çıkmasan bir dert imzalasan bir dert imzalamazsan bir dert. Şu an için yeni bir açıklama olmayacaksa kesin olan şu ki Whatsapp’ta yazacak mıyız yazmayacak mıyız  Bunun kararını 8 Şubat’a kadar vermemiz gerekiyor. 

Yani şarkıdaki gibi. “Yazsan olmuyor. Yazmasan olmaz” 

Saygılarımla…