Başka bir Hamlet mümkünmüş
İstanbul'da tiyatro şöleni... Birbirinden güzel oyunlarla 29. İstanbul Tiyatro Festivali başladı.
Bende geçen hafta tiyatro festivali sayesinde hayatımın en ilginç deneyimini yaşadım. Down sendromlu çocuklar Sheaskeaper’in o meşhur “Hamlet”ini sahnelediler. Kafamda milyon tane soru işaretiyle gitmiştim oyuna. Karşımda zımba gibi profesyonel bir ekip bulunca çok mutlu oldum.
Teatro La Plaza’nın oynadığı “Hamlet”ini izlerken bildiğiniz tüm ezberleri unutun. Bildiğiniz Hamlet’i bilmediğiniz yepyeni bir yorumla oynuyorlar. Bu sıra dışı uyarlamada uyarlamasında oyuncular ne vicdan yapıyor ne de bir eşitlik hayaline sığınıyor. Bunun yerine izleyenlere bir ayna tutuyorlar: Kendi kimliklerini reddetmeden, herkesi de kendi farklılığını ve benliğini onurla sahiplenmeye davet ederek.
Dört yüzlük delikanlı
Kendine ve düzene yabancılaşmış “Hamlet” dört yüz yılı aşkın hâlâ herkesi etkiliyor. Çünkü “Hamlet” yüzyıllardır hep genç, hep yepyeni. Teatro La Plaza’nın yorumladığı “Hamlet”i yenilikçi kılan ise oyuncuların bir yandan kendi yaşamlarının tanıklığını ellerine alırken Hamlet’i de toplum dışına itilmiş bir karakter olarak yeniden keşfetmiş olmaları. Bu özel gençlerin yorumunda sadece acı çeken biri değil; sorgulayan, direnç gösteren, mücadele vererek kendi sesini bulan, var olmakta ısrar eden biri olarak sahnede hayat buluyor Hamlet.
Hamlet sadece içerik olarak değil, sahnedeki yorum (ve teknik) olarak da etkileyici bir oyun. Arkadaki ekrana yansıyan replikler, isimler, videolar, oyun anında kamerayla yansıyan görüntüler, oyunun başarı çıtasını yukarıya taşıyan yaratıcı unsurlar. Özelikle de en ünlü Hamlet oyuncusu “Laurence Olivier”in bir an sahnede tirat atması hepimizin kalp atışını yükseltti.
Yaratıcı tiyatro
Oyunun yönetmeni Chela De Ferrari. Kendisi aynı zamanda Teatro La Plaza’nın kurucusu ve sanat yönetmeni. De Ferrari, sıradan insanların sahnede kendi gerçekliklerini anlatmalarına alan açmasıyla tanınan bir sanatçı. Buna en güzel örnek “Hamlet”in oyuncularından Jaime Cruz’un yıllarca Lima’daki tiyatronun gişesinde çalıştıktan sonra sahneye çıkmış olması. Yönetmen Chela De Ferrari daha öncede, Çehov’un Martı’sını görme engelli oyuncularla sahneye koymuş ve büyük beğeni toplamıştı.
Down sendromlu sekiz oyuncu
Görmezden gelindiğiniz bir dünyada nasıl var olursunuz? Down sendromlu sekiz oyuncu, Shakespeare’in en çok sahnelenen trajedisi “Hamlet”in bu meşhur monoloğuna sahnede bambaşka bir boyut kazandırmış gerçekten. Coşku dolu, heyecanlı, canlı, gülerken ağlayacağınız, ağlarken güleceğiniz bir oyun olmuş. Tebrikler! Chela De Ferrari yaratıcılığınıza ve cesaretinize hayran kaldım. Sevgili Octavio Bernaza, Jaime Cruz, Lucas Demarchi, Manuel García, Diana Gutierrez, Cristina León Barandiarán, Ximena Rodríguez, Álvaro Toledo bugüne kadar izlediğim en yetenekli en özel oyuncularsınız! Hepinize bravo! Hayata ayna tutmaya devam edin. Bir kocaman alkış da İKSV’ye ! İyi ki varsınız…