Örneğin bir dönem hatırlarsınız, işçi pazarları vardı. İşçiler belli bir bölgede toplanır kamyonla – kamyonetle gelen simsarlar şanslı olan işçileri toplar inşaatlarda çalışmaya götürürdü. Şimdi durum farklı. İnşaat çok ama çalışacak işçi yok. Çünkü pek çoğu kapağı yurtdışına attı. Kalanlarda ise durum sektör temsilcilerinin aktardığına göre Türkiye’de birçok grupta mavi yakalı çalışanlara verilen ücret beyaz yakalıyı geçti. Bunun temel sebebi, tam da söylediğimiz gibi birine olan ihtiyacın diğerine olan ihtiyaca göre daha fazla olması…

Şu an piyasadaki genel ücretlere bakıldığında, bir inşaatta çalışan usta günlük 2.000-2.500 TL yevmiye alıyor. Böylece ayda 60-70 bin lira kazanabiliyor. Aynı inşaatta çalışan bir mühendisin maaşı ise 30-40 bin lira düzeylerinde seyrediyor. Hatta ne yazık ki asgari ücret seviyesinde ücretle çalıştırılan mühendis bile var. Hatta ne yazık ki; diplomasını geçici süreyle kiralayıp inşaata hiç uğramadan “iş görenler” var. 

Bu yemek-yol masrafının da düşümü anlamına geliyor. 

Bazı özellikli işlerde ise ücret artışları o kadar yüksek ki… İnşaatlarda çalışacak ‘vinç operatörü’ bulmanın ne kadar zorlaştığından dert yanılıyor. Biliyor musunuz, vinç operatörlerinin aylık geliri 150 bin lirayı aştı. Deprem bölgesinde ise çalışan mavi yakalı grubun gelirlerinde bu seviyelerden çok daha yükseklere ulaşılabiliyor.

İstanbul merkezli bir vinç kiralama şirketi yetkilisi, vinç operatörlerinde yaşanan sıkıntının depremle başladığını dile getirerek, bu illerde yapılan inşaatlarda tünel kalıp sistemi kullanıldığını belirterek, “O yüzden tecrübeli operatöre ihtiyaç duyuluyor. Türkiye’de herkes ‘vinç operatörüyüm’ der. Makine mühendisleri odasından bunun belgelerini alıyorlar. Ehliyet gibi bir şey. Onunla kullanıyorlar. Ama gerçek operatör sayısı 1000’i geçmez. Bunların da birçoğu şu anda deprem bölgesinde çalışıyor. Diğer şehirlerde inşaatlar yavaşlamasına rağmen yine de operatör açığı var, bu da fiyatı yükseltiyor. 150 bin lira alanı duyduk. 160 bin lira isteyen de var” diye aktarıyor. 

Üstelik kule vinç operatörü her türlü vinci kullanabilir. Sabaha karşı saat 04.30 gibi kuleye çıkan operatör, taşıyacakları malzeme aktarımını yapar, bu aktarım 4-5 saat sürer ve mesai biter. Fiyatları yükselten diğer bir etkenin ise Vinç Operatörleri Derneği adı altında sosyal medya grupları olduğunu ifade eden sektör yetkilisi ‘şu fiyatın altına çalışmayalım’ gibi mesajlarla birbirlerine bildirim yapıldığını gruba üye olanların da bu talimatlara uyduğunu ve fiyatların arttığını söylüyor. 

Özetle Türkiye’de mavi yakalı iş gücü ve ara eleman sıkıntısı önümüzdeki yıllarda daha da artacak. Çünkü hala ebeveynler çocuklarını illaki üniversitede okutup bazı mesleklerde kariyer yaptırma güdüsünde. Hala aileler çocuklarına “Falancanın oğlu okudu mühendis oldu ne olacaksın şu işi mi yapacaksın, senin neyin eksik” baskısında. Bu da üniversiteli ucuz iş gücü ve üniversiteli işsizlik ordusunun ana sebeplerinden biri… Bir mühendisin asgari ücretle çalıştırılabildiği bir düzen… Çünkü o mühendisten o kadar çok var ki!